ТУРЕЦКИЙ ЯЗЫК. Türkçe oğreniyorum. Русский язык. Rusça oğreniyorum.

Объявление

 
УЧИМ ТУРЕЦКИЙ ЯЗЫК
Facebook Grubu · 25.597 üye
Gruba Katıl
📌 Присоеденяйтесь к нашей группе в фейсбук ❗Мы научим Вас турецкому языку за 3 месяца.
 

Информация о пользователе

Привет, Гость! Войдите или зарегистрируйтесь.



Rus dilini öğrenmeye başlayacaksınız

Сообщений 1 страница 19 из 19

1

Merhaba, sevgili arkadaşlar! Bu günden beri Rus dilini öğrenmeye başlayacaksınız. Belki bu süreç sizin için çok basit olmıyacak ama bu dil öğrenmeye değer çünkü Rus dili, büyük yazarlar olan Puşkin’in, Tolstoy’ın ve Çehov’un dilidir. Öğrenmenizi en basit şeylerden başlayıp bundan sonra daha zor kavramlara geçeceksiniz, bundan sonra gerek çabaları gösterip Rus dilini daha yüksek, çok yüksek düzeyde bilebileceksiniz. Dünya edebiyatının şaheserlerinin dili ile size tanışmaya teklif ediyoruz!

[yandx]karaman-olga-karaman/bcnev52lcy.2015[/yandx]

Rusya’nın ve Türkiye’nin ilişkilerinin tarihi, birkaç yüz yıl içinde devam ediyor. Son onyıllar içinde ülkelerimiz arasındaki ilişkiler, daha yoğun olurlar. Rusya’da Türk dilini, Türkiye’de Rus dilini daha çok insan bilmek istiyor. Bu diller, dilbilimcilere, iş adamlarına, farklı alanlarda çalışan uzmanlara ve sadece turistlere gerekiyorlar.

Rus dili de çoktan varolur. Onun motifli dokusu, uzun süre içinde ve çok insanın çabalarıyla dokunmuş. Özel olarak Rus dilinde başka dillerden, bu sayıda Türk dillerinden sözleri bulabileceksiniz. Türk ve Rus halklarının ve dillerinin temasları zamanında “şapka”, kuşak”, “meydan” vb sözleri, Rus dilinde yerlerini almışlar. Rusya’nın çok oturanlarının şimdi Türk soyadıları var.
Birinci dersimizi başlıyoruz.

Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Ты учишь русский язык?
Мехмет: Да, учу! А ты учишь?
Айше: Я тоже!
Мехмет: Как называется столица России?
Айше: Москва!
Мехмет: Правильно! А как называется второй главный город России?
Айше: Санкт-Петербург!
Мехмет: Молодец!
Айше: А ты знаешь какую-нибудь песню о Москве?
Мехмет: Конечно!

Здравствуй! [zdrávstvuy] Merhaba!
ты [tı] sen
учишь? [úçiş] öğreniyor musun?
да [da] evet
учу [uçú] öğreniyorum
а [a] de
я [ya] ben
тоже [tóje] de
как [kak] nasıl
называется [nazıváyetsa] adlandırılır
столица [stalitsa] başkent
Россия [Rassiya] Rusya
столица России [stalitsa Rassiyi] Rusya’nın başkenti
Москва [Maskvá] Moskova
Правильно! [právil’no] Doğru!
второй [vtoróy] ikinci
главный [glávnıy] ana
город [górat] şehir
Молодец! [maladéts] Aferin!
знаешь (ли)? [znáyeş (li)] biliyor musun?
какую-нибудь, [kakúyu nibúd’
какое-нибудь, kakóye nibúd’
какие-нибудь kakiye nibúd’] bir
песня [pésn’a] şarkı
знаешь (ли) песню? [pésnü] şarkı(yı) biliyor musun?
о [o] hakkında
Конечно! [kanéşna] Tabii!

Айше: Прекрасная песня! Кто её написал?
Мехмет: Поэт и композитор Олег Газманов.
Айше: А знаешь ли ты имя «Пушкин»?
Мехмет: Конечно! Пушкин – великий русский поэт. Не знать его стыдно.
Айше: А знаешь ли ты какое-нибудь стихотворение Пушкина?
Мехмет: Да!
Айше: Молодец!
Мехмет: Многие его стихотворения также стали песнями

прекрасная [prekrásnaya] güzel
кто [kto] kim
её [yeyó] onu
написал [napisál] yazmış
поэт [paét] şair
и [i] ve
композитор [kampazitar] bestekar
имя [im’a] ad
великий [velikiy] büyük
знать [znat’] bilmek
не знать [ne znat’] bilmemek
его [yegó] onu
стыдно [stıdna] utandırıcı bir şey
стихотворение [stihatvaréniye] şiir
Пушкина [Púşkina] Puşkin’in
многие [mnógiye] çok
также [tákje] de
стали [stáli] oldu(lar)
песнями [pésn’ami] şarkı(lar)
Sevgili arkadaşlar! Aleksandr Sergeyeviç Puşkin’in eserlerini 19. çağında yarattığına ve o zamandan beri Rus dilini çok değiştigine rağmen Puşkin, eskisi gibi Rus edebiyatının dahisidir. Söz arasında, onun dede babası Gannibal Araplar kökenlidir.
Rus ve yabancı bilim adamları, Puşkin bilimcileri, onun eserlerini ve hayatını şimdiye kadar inceliyorlar. Rusya’da Puşkin’in adı, Rus Dili Devlet Enstitüsüne ve Devlet Resim ve Heykel Müzesine verilmiş. Çağında Puşkin zaten yeni Rus dilini ve yeni Rus edebiyatını yaratmış. Rus yazarları, ressamları, tiyatro ve filim yönetmenleri Puşkin’in eserlerini sık ruhsal ve estetik kaynak olarak kullandılar.

Айше: А знаешь ли ты какие-нибудь другие русские города?
Мехмет: Владимир, Суздаль, Новгород, Псков, Ярославль.
Айше: Это старинные города.
Мехмет: Там до сих пор есть древнерусские храмы, иконы, колокола…
Айше: Как интересно!
Мехмет: Эти города – историческая ценность.

другие [drugiye] başka(lar)
города [garadá] şehirler
это [éto] bu(nlar)
старинные [starinnıye] eski zaman
там [tam] orada
до сих пор [do sih por] şimdiye kadar
есть [yest’] var
древнерусские [drevnerússkiye] Eski Rus
иконы [ikónı] ikonlar
икона [ikóna] ikon Hıristiyanlık resim sanatının
kurallarına göre çizilen bir resim
храмы [hrámı] kiliseler
храм [hram] kilise
колокола [kalakalá] çanlar
Rus Hıristiyanlığında kiliselerde
asılan ana müzik aletleri
колокол [kólakal] çan
Как интересно! [kak interésna] Ne kadar ilginç!
эти [éti] bu(nlar)
историческая [istoriçeskaya] tarihsel
ценность [tsénnost’] değer
Sayın radyo dinliyeciler! Çağdaş Rusya’da Eski Rus çağında kurulan şehirler şimdiye kadar varoluyorlar. Şimdi bu şehirler tarihsel ve kültür anıtlar sayılırlar. Bu şehirler arasında Sergiyev Posad, Pereslavl-Zalesskiy, Yaroslavl, Vladimir, Smolensk, Arhangelsk vb şehirlerin adları söylenebiliyorlar. Eski Rus çağı şimdi de belirli tarihsel açıdan enteresandır, bu sebeple farklı ülkelerden gelen turistler böyle şehirleri sık sık ziyaret ediyorlar. Bundan başka, bu çağ, daha sonra yaratılan eserlerde yerini alıyor. Tarihsel konularla ilgili çok müzikleri yazan bestekar Rimskiy-Korsakov’un operasının bir parçasını dinleyin.

Айше: По-моему, очень интересный урок. До завтра!
Мехмет: До завтра!

по-моему [pamóyemu] bana göre
очень [óçen’] çok
интересный [interésnıy] enteresan, ilginç
урок [urók] ders
До завтра! [da závtra] Yarın görüşmek üzere!

0

2

2.ders

[yandx]karaman-olga-karaman/0vmofuhfki.7012[/yandx]

YAYIN YAPICI:
Merhaba, sevgili arkadaşlar! Bugün sizinle Rusya’nın büyük adamları hakkında biraz konuşacağız. Çünkü tam bu insanlar, her milletin özü olarak onu ileriye sürerek geliştirirler, büyük eserleri, bilimleri, makineleri yaratırlar. Dinleyin, lütfen.

Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Скажи, пожалуйста, знаешь ли ты каких-нибудь великих людей России, кроме Пушкина?
Мехмет: Конечно! Толстой, Чехов, Достоевский, Гоголь…
Айше: Эти писатели – классики русской литературы. Но, может быть, ты знаешь каких-нибудь других людей?
Мехмет: Ещё бы! Шишкин, Левитан, Петров-Водкин, Саврасов.
Айше: Это прекрасные художники. А знаешь ли ты каких-нибудь русских композиторов?
Мехмет: Разумеется! Римский-Корсаков, Бородин, Глинка, Шостакович.

Романс Глинки на стихи Пушкина.
SPİKER: Lev Nikolayeviç Tolstoy eserlerinde kişinin iç dünyasını ve moral esaslarını inceliyordu. Kahramanları, hayatlarının anlamlarını, ahlak ülkülerini, varlıklarının genel yasalarını arıyorlar. 1863-1869. yıllarda yazılan “Savaş ve barış” büyük romanında Tolstoy, Napoleon ordusu ile savaş zamanında tek vatansever atılımda birleştirilen Rus halkını gösteriyor. Hayatının sonunda Tolstoy, tüm dünyada ancak bir yazar değil, dinsel düşünür olarak ünlü oldu. Anton Pavloviç Çehov ilkönce kısa mizah öykülerin ve yermeli fıkraların yazarı olarak ünlü oldu. Olgun eserlerinin ana konusu, Rus aydınlarının ahlak aramaları, o zamandaki Rusya’da yaşamın zalimliği, kötülüğü. Çehov’un dramatik eserleri, çok çok dile çevirildi ve dünya tiyatro sanatının ayrılmaz parçası oldu. İvan İvanoviç Şışkin’in, İsaak İlyiç Levitan’ın, Aleksey Kondratyeviç Savrasov’un tabloları, başka ünlü Rus ressamlarının tablolarıyla birlikte Devlet Tretyakov Galerisinde bulunuyorlar. Bu ressamlar, Rus doğasını mükemmel çizebiliyordu.
скажи [skají] söyle
пожалуйста [pajálusta] lütfen
люди [lüdi] adamlar
люди России [lüdi Rassiyi] Rusya’nın adamları
людей России [lüdéi Rassiyi] Rusya’nın adamlarını
кроме Пушкина [króme Púşkina] Puşkin’den başka
писатели [pisáteli] yazarlar
писатель [pisátel’] yazar
литература [literatúra] edebiyat
классик [klássik] klasik
классики русской литературы [klássiki rússkay literatúrı] Rus edebiyatının
klasikleri
но [no] ama, fakat
может быть [mójet bıt’] belki
Ещё бы! Разумеется! [yeş’ó bı, razuméyetsa] Tabii!
художник [hudójnik] ressam
Айше: Хорошо. Но, может быть, ты знаешь каких-нибудь русских ученых?
Мехмет: Да, знаю.
Айше: Кто они?
Мехмет: Например, Михаил Васильевич Ломоносов.
Айше: Кто он?
Мехмет: Писатель, художник, историк, лингвист, просветитель… Короче говоря, очень разносторонний человек.
Айше: Замечательно!
Мехмет: Ещё, например, Владимир Иванович Даль, писатель, лингвист, этнограф, друг Пушкина.
Айше: Очень хорошо.
Мехмет: А композитор Бородин, например, ещё и замечательный химик.
SPİKER: Aleksandr Porfiryeviç Borodin’in bir eserini dinleyin.
Музыка Бородина.
SPİKER: Mihail Vasilyeviç Lomonosov 19 kasım 1711 tarihinde, Arhangelsk bölgesinde doğdu. 19 yaşındayken öğrenmek amacıyla Moskova’ya gitti. 1745. yılda Sankt-Peterburg Bilimler Akademisi’nin akademisyeni oldu. Lomonosov sayesinde 1755. yılda ünlü Moskova Devlet Üniversitesi açıldı. Lomonosov’un bilimsel buluşları, çok bilim alanlarını zenginleştirdiler. Lomonosov, çağdaş Rus edebi dilinin esaslarını oluşturdu, Rus tarihi konulu yapıtları, temel filolojik eserleri ve Rus dilinin bilimsel gramerini yazdı. Öğrencileriyle birlikte mozaik tablolarını çizdi. Vladimir İvanoviç Dal gerçekten Puşkin’in, Jukovskiy’in, Gogol’in ve o zamandaki başka Rus yazarlarının dostu oldu. Uzun zaman içinde Rus halkını, dilini, adetlerini okuyordu. Onun ana eseri, “Canlı büyük Rus dilinin yorumlayıcı sözlügü” («Толковый словарь живого великорусского языка») oldu. Bu sözlük, şimdiye kadar Rus dili konulu temel kitaplardan biridir. Dal da, “Rus halkının atasözleri” kitabını düzenledi.
Хорошо. [haraşó] Peki.
ученый [uçónıy] bilim adamı
знаю [znáyu] biliyorum
они [ani] onlar
Кто они? [któ ani] Onlar, kimler(dir)?
например [naprimér] örneğin
он [on] o
Кто он? [któ on] O kim(dir)?
историк [istórik] tarihçi
лингвист [lingvist] dilbilimci
просветитель [prasvetitél’] aydınlatıcı
короче говоря [karóçe gavar’á] sözün kısası
разносторонний [raznastarónnıy] değişik yönlü
человек [çelavék] adam
замечательно, [zameçátel’na,
замечательный zameçátel’nıy] mükemmel
ещё [yeş’ó] bundan başka
этнограф [etnógraf] etnograf
друг [drug] dost
друг Пушкина [drug Púşkina] Puşkin’in dostu
Очень хорошо. [óçen’ haraşó] Çok iyi.
ещё и [yeş’ó i] da, de
химик [himik] kimyacı
Айше: А кто такой Кулибин?
Мехмет: Гениальный русский изобретатель.
Айше: А кто такой Андрей Рублёв?
Мехмет: Прекрасный иконописец. В России о нём есть фильм. Режиссер — Андрей Тарковский.
Айше: Хорошо. По-моему, на сегодня достаточно. До завтра!
Мехмет: До завтра!
кто такой? [któ takóy] kim(dir)?
Гениальный [geniál’nıy] dahi
Изобретатель [izabretátel’] mucit
Иконописец [ikonapisets] ikon ressamı
В России [v Rassiyi] Rusya’da
о нём [a nöm] onun hakkında
фильм [fil'm] filim
Режиссер [rejissör] (filim) yönetmeni
на сегодня [na sevódn’a] bugün için
достаточно [dastátaçna] tamam
SPİKER: Dmitriy Dmitriyeviç Şostakoviç’in bir eserini dinleyin.
Музыка Шостаковича.

0

3

3.ders 

[yandx]karaman-olga-karaman/7kfhijdlvx.7504[/yandx]  http://s5.uploads.ru/mnGLU.jpg

Merhaba, sevgili arkadaşlar! Bugün bizim jeografya dersimiz olacak. Bugün sizinle Rusya’nın dağları, nehirleri, denizleri, ormanları hakkında konuşacağız. Çünkü her ülkenin doğası onun önemli parçası olarak zaten her milletin de önemli parçasıdır. Rus doğası gelenek olarak felsefecilerin düşüncelerinin, çok klasik ve halk eserinin konusu oldu. Rusya’nın alanının çok büyük olduğundan dolayı Rus doğası çok çeşitlidir. Dinleyin, lütfen.

Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: Скажи, пожалуйста, какие в России есть реки?
Айше: Волга, Лена, Амур, Иртыш.
Мехмет: Это очень крупные реки.
Айше: Да. В России также есть очень большие озера – озеро Байкал, Ладожское озеро, Онежское озеро.
Мехмет: Ладожское озеро находится рядом с Санкт-Петербургом.
Айше: А Онежское озеро где находится?
Мехмет: В Карелии.
Айше: В Онежском озере на острове Кижи находится заповедник Кижи.
Мехмет: В этом заповеднике есть древнерусские здания.
Айше: Это очень красивый архитектурный ансамбль.

Sayın dinleyiciler! Volga nehri, ancak Rusya’da değil, Avrupa’da da en büyük nehirdir. Rusya’nın tarihi, Volga nehri ile kopmaz biçimde bağlanmıştır. Lena, Amur, İrtış nehirleri, Sibirya bölgesinde bulunurlar. Baykal gölü, dünyada en derin göldür. Ladojskoye gölü, zaten Sankt-Peterburg’un tarihinin ayrılmaz parçasıdır. Özel olarak Büyük Anayurt Savaşı zamanında bu gölün buzunun yüzeyinde o zaman Leningrad adlı Sankt-Peterburg’a hava kadar gerekli yükleri ulaştırmak imkan veren yol döşenilmiş. Onejskoye gölünün bulunduğu Karelya cumhuriyetinde çok başka göl ve orman var. Kiji adasında bulunan Preobrajenskaya kilisesi, Pokrovskaya kilisesi, ahşap Lazarevskaya kilisesi ve başka eski binalar, çok güzel mimari grubu oluştururlar.

Реки [réki] nehirler
Река [reká] nehir
Река Волга [reká vólga] Volga nehri
крупный, крупные [krúpnıy, krúpnıye] büyük
озера [azöra] göller
озеро [ózera] göl
находится [nahódits’a] bulunur
рядом с [r’ádom s] yanında
рядом с Санкт-Петербургом [r’ádom s sankt-peterbúrgam] Sankt-Peterburg yanında
Карелия [karéliya] Karelya (cumhuriyet)
в Карелии [v karéliyi] Karelya’da
Онежское озеро [anejskayé ózera] Onejskoye gölü
в Онежском озере [v anejskám ózere] Onejskoye gölünde
остров [óstrav] ada
остров Кижи [óstrav kiji] Kiji adası
на острове Кижи [na óstrave kiji] Kiji adasında
заповедник [zapavédnik] milli park
заповедник Кижи [zapavédnik kiji] Kiji milli parkı
в этом заповеднике [v etám zapavédnike] bu milli parkta
архитектурный ансамбль [arhitektúrniy ansámbl’] mimari grup

Мехмет: Кроме того, в России есть несколько морей.
Айше: Какие?
Мехмет: Черное море, Белое море, Балтийское море, Каспийское море, Баренцево море и другие моря.
Айше: В России, как и в Турции, есть несколько морей.
Мехмет: Черное море – это одновременно и российское, и турецкое море.
Айше: А Санкт-Петербург находится на берегу Балтийского моря.
Мехмет: В Санкт-Петербурге уже есть учебный проект «Диалог России и Турции».
Айше: А на Севере России находится Белое море.
Мехмет: Но в то же время россияне – поклонники Средиземного моря.
Айше: Ведь это море – прекрасное море!

Sayın dinleyiciler! Rusya’nın alanı o kadar büyük ki Rusya’da birkaç deniz var. Rusya’nın tarihi boyunca Rusya’da oturanlar, bu büyük uzayda çalışarak onu öğreniyorlardı. Önce denizlerde ancak balıkçılar gidiyorlardı, sonra da askeri donanmalar meydana çıktılar. Rus bilim adamları gemilerinde de denizleri öğreniyorlardı. Bu adamlardan biri, İvan Fedoroviç Kruzenştern. 18. yüzyılın başlangıcında Kruzenştern iki gemi ile Rus tarihinde birinci devrialem seyahatını yaptı. Bundan sonra da bilimsel ve askeri faaliyetlerini gerçekleştirdi. Baltiyskoye denizi ciddi olarak Rus çarı Piotr I.’nin çağında kullanılmaya başlandı. Kara deniz ve kıyıları, büyük derecede Rus devlet adamı Grigoriy Aleksandroviç Potömkin sayesinde kullanılmaya başlandı. “Rusya’nın ve Türkiye’nin diyalogu” projesi, gerçekten Sankt-Peterburg’da yer aldı. Ona göre Rus ve Turk öğrencileri birlikte araştırmaları yapacak, ülkelerini öğrenecek, ortak projeleri gerçekleştirecekler. Aynı zamanda çok Rus insanı dinlenme için sık Türkiye’ye gelerek
gerçekten Ak Denizi beğeniyorlar.
море [móre] deniz
несколько [néskal’ka] birkaç
несколько морей [néskal’ka maréy] birkaç deniz
моря [mar’á] denizler
как и в Турции [kak i v túrtsiyi] Türkiye’de gibi
одновременно, в то же время [adnavreménna, v to je vrém’a] aynı zamanda
и …, и … [i…, i…] hem, hem de
берег [béreg] kıyı
на берегу [na beregú] kıyıda
на берегу [na beregú Baltiyskoye denizinin
Балтийского моря baltiyskaga mór’a] kıyısında
в Санкт-Петербурге [v sankt-peterbúrge] Sankt-Peterburg’ta
Уже [ujé] artık
учебный проект [uçébnıy praékt] öğretim projesi
диалог [dialók] diyalog
учебный проект [uçébnıy praékt dialók “Rusya’nın ve Türkiye’nin
«Диалог России и Турции» rassiyi i túrtsiyi] diyalogu” öğretim projesi
Север России [séver rassiyi] Rusya’nın Kuzeyi
на Севере России [na sévere rassiyi] Rusya’nın Kuzeyinde
россияне [rassiyán’e] Ruslar
поклонник [paklónnik] hayran
поклонники [paklónniki] hayranlar
поклонники [paklónniki Ak Denizinin
Средиземного моря sredizémnaga mór’a] hayranları
Ведь [ved’] çünkü

Мехмет: А еще в России есть замечательные леса.
Айше: А какие деревья есть в этих лесах?
Мехмет: Сосны, дубы, березы, ели.
Айше: А еще липы, клёны, тополя.
Мехмет: По-моему, этот урок географии — также очень интересный урок. До завтра!
Айше: До завтра!

леса [lesá] ormanlar
лес [les] orman
деревья [derévya] ağaçlar
дерево [déreva] ağaç
в этих лесах [v etih lesáh] bu ormanlarda
сосны [sósnı] çamlar
сосна [sasná] çam
дубы [dubí] meşeler
дуб [dub] meşe
березы [berözi] huşlar
береза [beröza] huş
ели [yéli] köknarlar
ель [yel’] köknar
липы [lipı] ıhlamurlar
липа [lipa] ıhlamur
клёны [klönı] akçaağaçlar
клён [klön] akçaağaç
тополя [tapal’á] kavaklar
тополь [tópal’] kavak
география [geagráfiya] jeografya
урок географии [urók geagráfiyi] jeografya dersi

0

4

4.ders 
[yandx]karaman-olga-karaman/rd1ht0ks5k.7511[/yandx]

Merhaba, sevgili arkadaşlar! Bugün sizinle saymaya biraz öğreneceğiz. Önce en basit sayıları öğrenerek bundan sonra da daha zor bilebileceğiz. Dinleyin, lütfen.
Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Я знаю русские числа! Слушай: один, два, три, четыре, пять…
Мехмет: Я тоже знаю: шесть, семь, восемь, девять, десять…
Айше: Эти числа — самые простые. Есть и более сложные числа: двадцать, тридцать, сорок, пятьдесят, шестьдесят…

Музыкальная заставка.

число [çisló] sayı
числа [çisla] sayılar
слушай [slúşay] dinle
слушать [slúşat’] dinlemek
один [adin] bir
два [dva] iki
три [tri] üç
четыре [çetíre] dört
пять [p’at’] beş
шесть [şest’] altı
семь [sem’] yedi
восемь [vósem’] sekiz
девять [dév’at’] dokuz
десять [dés’at’] on
самый, самые [sámıy, sámıye] en
простой, простые [prostóy, prostıye] basit
более [bóleye] daha
сложный, сложные [slójnıy, slójnıye] zor
двадцать [dvátsat’] yirmi
тридцать [tritsat’] otuz
сорок [sórak] kırk
пятьдесят [p’at’des’át] elli
шестьдесят [şest’des’át] altmıs
Мехмет: Подожди! Пожалуйста, повтори.
Айше: Двадцать, тридцать, сорок, пятьдесят, шестьдесят…
Мехмет: Хорошо.
Айше: Это в самом деле сложные числа. Давай я скажу еще раз: двадцать, тридцать, сорок, пятьдесят, шестьдесят…
Мехмет: Да, теперь я тоже знаю.
Айше: А вот следующие числа: семьдесят, восемьдесят, девяносто, сто.
Мехмет: Давай я тоже повторю: семьдесят, восемьдесят, девяносто, сто.
Айше: Прекрасно!

Музыкальная заставка

Подожди! [padajdi] bekle
ждать [jdat’] beklemek
повтори [pavtari] tekrar et
повторять [pavtar’át’] tekrar etmek
в самом деле [v sámam déle] gerçekten
давай я скажу [davái ya skajú] ben söyleyeyim
еще раз [yeşó raz] daha bir kez
теперь [tepér’] şimdi
(а) вот [a vot] işte
следующий, [sléduyuşiy sonraki
следующая, sléduyuşaya,
следующие sléduyuşiye]
семьдесят [sém’des’at] yetmiş
восемьдесят [vósem’des’at] seksen
девяносто [dev’anósta] doksan
сто [sto] yüz
давай я повторю [davái ya pavtar’ú] ben tekrar edeyim
Мехмет: Это, конечно, хорошо, но есть и более сложные числа.
Айше: Какие?
Мехмет: Двести, триста, четыреста, пятьсот, шестьсот…
Айше: Подожди! Повтори, пожалуйста.
Мехмет: Двести, триста, четыреста, пятьсот, шестьсот.
Айше: Хорошо. А каковы следующие числа?
Мехмет: Семьсот, восемьсот, девятьсот, тысяча.
Айше: Замечательно! Но, может быть, ты знаешь также более сложные числа?
Мехмет: Конечно! Две тысячи, три тысячи, пять тысяч, шесть тысяч…
Айше: Давай повторим вместе: две тысячи, три тысячи, пять тысяч, шесть тысяч…
Мехмет: Как интересно!
Айше: Еще бы! А вот следующие числа: семь тысяч, восемь тысяч, девять тысяч, десять тысяч.
двести [dvésti] iki yüz
триста [trista] üç yüz
четыреста [çetíresta] dört yüz
пятьсот [p’at’sót] beş yüz
шестьсот [şest’sót] altı yüz
каковы [kakoví] ne
семьсот [sem’sót] yedi yüz
восемьсот [vosem’sót] sekiz yüz
девятьсот [dev’at’sót] dokuz yüz
тысяча [tís’aça] (bir) bin
две тысячи [dvé tís’açi] iki bin
три тысячи [tri tís’açi] üç bin
пять тысяч [p’at’ tís’aç] dört bin
шесть тысяч [şest’ tís’aç] beş bin
давай повторим [davái pavtórim] altı bin
вместе [vméste] birlikte
семь тысяч [sem’ tís’aç] yedi bin
восемь тысяч [vósem’ tís’aç] sekiz bin
девять тысяч [dév’at’ tís’aç] dokuz bin
десять тысяч [dés’at’ tís’aç] on bin

Музыкальная заставка.

Айше: Мехмет, по-моему, сегодня мы молодцы.
Мехмет: Еще бы! Теперь мы знаем столько чисел.
Айше: До завтра!
Мехмет: До завтра!
мы [mí] biz
мы молодцы [malatsí] Aferin bize!
знаем [znáyem] biliyoruz
столько [stól’ka] o kadar (çok)

знаем столько чисел [znáyem stól’ka çisel] o kadar çok sayı biliyoruz

0

5

5.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/5w2j9b8vjk.7217[/yandx]

Merhaba, sevgili arkadaşlar! Bugün sizinle ayların adlarını ve Rus tarihinde bazi önemli tarihleri öğreneceğiz. Dinleyin, lütfen.

Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Какие месяцы в году есть по русскому календарю?
Мехмет: Сентябрь, октябрь, ноябрь.
Айше: Это осенние месяцы.
Мехмет: Декабрь, январь, февраль.
Айше: Это зимние месяцы.
Мехмет: Март, апрель, май.
Айше: Это весенние месяцы.
Мехмет: Июнь, июль, август.
Айше: Это летние месяцы.

SPİKER: Sevgili arkadaşlar! Rus kültüründe her mevsimle ve her ay ile belirli gelenekler ve bayramlar bağlıdır. Örneğin 1 eylül, Bilgi günü sayılır. Bu gün öğrenciler, okullarda öğrenmeye başlıyorlar. 9 mayıs, Zafer bayramıdır. Bu gün 1945 yılda Sovyet Birliği, faşist Almanya’dan zafer kazandı. 1 nisan ise, şaka günü sayılır.

Месяц [més’ats] ay
месяцы [més’atsı] aylar
год [god] yıl
в году [v gadú] yılda
календарь [kalendár’] takvim
по русскому календарю [pa russkamu kalendar’ú] Rus takvimine göre
сентябрь [sentá’br’] eylül
октябрь [akt’ábr’] ekim
ноябрь [nayábr’] kasım
осенние месяцы [asénniye més’atsı] sonbahar ayları
Декабрь [dekábr’] aralık
январь [yanvár’] ocak
февраль [fevrál’] şubat
зимние месяцы [zimniye més’atsı] kış ayları
Март [mart] mart
Апрель [aprél’] nisan
Май [may] mayıs
весенние месяцы [vesénniye més’atsı] ilkbahar ayları
Июнь [iyún’] haziran
июль [iyúl’] temmuz
август [ávgust] ağustos
летние месяцы [létniye més’atsı] yaz ayları

Мехмет: Айше, какие значительные для истории России даты ты знаешь?
Айше: Например, 9 мая 1945 года.
Мехмет: Да, это очень важная дата.
Айше: 26 мая 1799 года.
Мехмет: Это день рожденья Пушкина.
Айше: 26 августа 1812 года.
Мехмет: Это день Бородинского сражения.
Айше: 17 января 1860 года.
Мехмет: Это день рожденья Чехова.
Айше: 12 апреля 1961 года.
Мехмет: Это день космического полёта Юрия Гагарина.

SPİKER: Sevgili arkadaşlar! 26 ağustos 1812 tarihinde Rus ordusu, Borodino meydanında istila Napoleon ordusunu durdurdu. Bu meydan savaşı, Anayurt Savaşı için önemli bir olay oldu. 12 nisan 1961 tarihinde Rus uzaycısı Yuriy Gagarin, “Vostok” uzay gemisinde birinci uzay uçuşunu yaptı. Bu gün ancak Rus tarihinde değil, dünya tarihinde önemli bir gün oldu.

стория [istóriya] tarih
история России [istóriya Rassiyi] Rusya’nın tarihi
дата [dáta] tarih
даты [dátı] tarihler
для [dl’a] için
значительный, [znaçitel’nıy], значительное, [znaçitel’noye], значительная, [znaçitel’naya], значительные [znaçitel’nıye] önemli
значительные для истории [znaçitel’nıye dl’a] России даты [istóriyi Rassiyi dátı] Rusya’nın tarihi  için önemli tarihler

(дата) 9 мая 1945 года [dáta dev’átaye máya
tís’aça dev’at’sót sórak p’átava góda] 9 mayıs 1945 (tarihi)
26 мая 1799 года [dvátsat’ şestóye máya
tís’aça sem’sót dev’anósta dev’átava góda] 26 mayıs 1799
26 августа 1812 года [dvátsat’ şestóye ávgusta
tís’aça vosem’sót dvenátsatava góda] 26 ağustos 1812
17 января 1860 года [semnátsataye yanvar’á
tís’aça vosem’sót şestides’átava góda] 17 ocak 1860
12 апреля 1961 года [dvenátsataye aprél’a tís’aça dev’at’sót şest’des’át pérvava góda] 12 nisan 1961

важная, [vájnaya],важный, [vájnıy], важное, [vájnoye], важные  [vájnıye]- önemli
день рожденья [den’ rajdén’ya] doğum günü
день рожденья Пушкина [den’ rajdén’ya Púşkina] Puşkin’in doğum günü
Бородинское сражение [baradinskaye srajéniye] Borodino meydanında savaşı
день Бородинского сражения [den’ baradinskava Borodino meydanında srajéniya] savaşının günü
космический [kasmiçeskiy] uzay
полёт [palöt] uçuş
день космического полёта [den’ kasmiçeskava polöta] Юрия Гагарина palöta Yúriya Gagárina] Yuriy Gagarin’in uzay  uçuşunun günü

Айше: Давай еще раз повторим названия времен года по-русски. Сентябрь, октябрь, ноябрь…
Мехмет: Осень.
Айше: Декабрь, январь, февраль.
Мехмет: Зима.
Айше: Март, апрель, май.
Мехмет: Весна.
Айше: Июнь, июль, август.
Мехмет: Лето.
Айше: Замечательно. Кстати, среди произведений композитора Чайковского есть знаменитый музыкальный цикл «Времена года».
Мехмет: Давай послушаем!

Звучит фрагмент цикла.

время года [vrém’a góda] mevsim
времена года [vremená góda] mevsimler
названия времен года [nazvániya vremön góda] mevsimlerin adları
давай повторим названия [davái pavtórim mevsimlerin времен года nazvániya vremön góda] adlarını tekrar edelim
по-русски [parússki] Rusça
осень [ósen’] sonbahar
зима [zima] kış
весна [vesná] ilkbahar
лето [léta] yaz
Кстати [kstáti] bu arada
музыкальный цикл [muzıkál’nıy tsıkl] müzik eserlerinin serisi
музыкальный цикл müzik eserlerinin
«Времена года» “Mevsimler” serisi
знаменитый [znamenitıy] ünlü
среди [sredi] arasında
произведение [praizvedéniye] eser
произведения [praizvedéniya] eserler
среди произведений [sredi praizvedéniy bestekar Çaykovskiy’in композитора Чайковского kampazitara çaykóvskava] eserleri arasında
Давай послушаем! [daváy paslúşayem] Dinleyelim!

0

6

6.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/gx47jhgr6o.7616[/yandx]

Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: У меня есть одно предложение.
Айше: Какое предложение?
Мехмет: Давай проведем этот урок в каком-нибудь кафе.
Айше: Прекрасная мысль!
Мехмет: Я знаю одно хорошее кафе недалеко отсюда. Давай пойдем туда.
Айше: Хорошо.

Айше: Уютное место! Давай сядем здесь.
Мехмет: Что закажем?
Айше: Дай-ка меню.
Мехмет: Возьми.
Айше: Я закажу мороженое и кофе.
Мехмет: А я возьму пирожное и сок.

у меня [u men’á] bende
предложение [predlajéniye] öneri
проводить [pravadit’] düzenlemek
давай проведем этот урок [daváyte pravedöm état urók] bu dersi düzenleyelim
кафе [kafé] kahve
в кафе [v kafé] kahvede
мысль [mısl’] fikir
недалеко отсюда [nedalekó ats’uda] buradan uzak değil
туда [tudá] oraya
идти [idti] gelmek
давай пойдем туда [daváy paydöm tudá] oraya gelelim
уютный [uyútnıy] konforlu
уютное место [uyútnaye mésta] konforlu bir yer
здесь [zdes’] burada
сидеть [sidét’] oturmak
давай сядем здесь [daváy s’ádem zdes’] burada oturalım
заказывать [zakázıvat’] ısmarlamak
Что закажем? [şto zakájem] Ne ısmarlayacağız?
меню [menü] yemek listesi
давать [davát’] vermek
дай(-ка) меню [dáyka menü] yemek listesini ver (bana)
взять, брать [vz’at’, brat’] almak
возьми [vaz’mi] al
мороженое [marójenaye] dondurma
кофе [kófe] kahve
Я закажу мороженое [ya zakajú Dondurma ve kahve
и кофе. marójenaye i kófe] ısmarlayacağım.
пирожное [pirójnaye] pasta
сок [sok] meyve suyu
Я возьму пирожное Pasta ve meyve suyu
и сок. [ya vaz’mú pirójnaye i sok] alacağım.

Музыкальная заставка.

Айше: Приятного аппетита!
Мехмет: Спасибо.
Айше: Тебе нравится эта музыка?
Мехмет: Ничего.
Айше: А вообще какая музыка тебе нравится?
Мехмет: Ты имеешь в виду русскую музыку?
Айше: Да.
Мехмет: Я предпочитаю рок.
Айше: А мне больше всего нравится джаз.
Мехмет: Может быть, потанцуем?
Айше: Спасибо, но я не хочу.
Мехмет: Тогда давай закажем еще что-нибудь.
Айше: Я закажу еще одно мороженое.
Мехмет: А я возьму коктейль.

Приятного аппетита! [priyátnava appetita] Afiyet olsun!
музыка [múzıka] müzik(ler)
нравиться [nrávit's'a] beğenmek
Тебе нравится эта [tebé nrávitsa éta Bu müziği
музыка? múzıka] beğeniyor musun?
Ничего. [niçevó] Ziyansız.
Вообще [vaabşé] genellikle
Какая музыка тебе нравится? [kakáya múzıka Hangi müzikleri
tebé nrávitsa] beğeniyorsun?
иметь в виду [imet’ v vidú] kastetmek
Ты имеешь в виду русскую [tı iméyeş v vidú Rus müziği mi
музыку? rússkuyu múzıku] kastediyosun?
рок [rok] rok (müziği)
предпочитать [predpaçitát’] tercih etmek
Я предпочитаю рок. [ya predpaçitáyu rok] Rok müziğini
tercih ediyorum.
джаз [djaz] jaz (müziği)
мне больше всего нравится [mne ból’şe vsevó en çok jaz müziğini
джаз nrávitsa djaz] beğeniyorum
потанцуем [patantsúyem] dans edelim
я не хочу [ya ne haçú] (ben) istemiyorum
Тогда давай закажем [tagdá daváy zakájem O halde daha bir şey
еще что-нибудь. eş’ó şto nibúd’] ısmarlayalım.
еще одно, еще один [eş’ó adnó, eş’ó adin] bir daha
коктейль [kaktéyl’] kokteyl
возьму коктейль [vaz’mú kaktéyl’] kokteyl alacağım

Музыкальная заставка.

Мехмет: Может быть, шоколад?
Айше: Спасибо, не хочу.
Мехмет: Что это?
Айше: Это русский светский журнал.
Мехмет: Наверное, очень интересный.
Айше: Конечно. Здесь есть информация о модных клубах, музыке, блюдах…
Мехмет: В Москве есть хорошие кафе и клубы. Там можно не только выпить кофе и послушать музыку, но также увидеть картины, почитать газеты и журналы…

шоколад [şekalát] çukulata
журнал [jurnál] dergi
светский журнал [svétskiy jurnál] sosyete dergisi
информация [infarmátsiya] bilgi(ler)
клуб [klup] kulüp
модный клуб [módnıy klup] moda kulübü
блюдо [bl’úda] yemek
блюда [bl’úda] yemekler
информация о модных [infarmátsiya a módnıh moda kulüpleri, müzikler,
клубах, музыке, блюдах klúbah, múzıke, bl’údah] yemekler hakkında bilgiler
в Москве [v maskvé] Moskova’da
там [tam] orada
можно [mójna] mümkün(dür)
не только [ne tól’ka] ancak… değil
(вы)пить [vípit’] içmek
выпить кофе [vípit’ kófe] kahve içmek
(у)видеть картины [uvidet’ kartinı] tabloları görmek
журналы [jurnálı] dergiler
газета [gazéta] gazete
газеты [gazétı] gazeteler
(по)читать газеты и [paçitát’ gazétı i jurnálı] gazeteleri ve dergileri
журналы okumak

Музыкальная заставка.

Айше: Как хорошо! Еда здесь вкусная и недорогая.
Мехмет: Да, хорошее кафе.
Айше: До завтра!
Мехмет: До завтра!

еда [yedá] yemekler
вкусная, вкусный [vkúsnaya, vkúsnıy] lezzetli
недорогая, недорогой [nedaragáya, nedaragóy] ucuz

0

7

7.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/ykwrbhshxl.7220[/yandx]

Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: Мне нужны некоторые новые вещи.
Айше: Мне тоже.
Мехмет: Мне надо сходить в магазин.
Айше: Что ты хочешь купить?
Мехмет: Продукты, одежду, книги.
Айше: Давай пойдем вместе.
Мехмет: Хорошо.

мне [mne] bana
быть нужным [bıt’ nújnım] — a gerekmek
вещи [véş’i] eşya
Мне нужны новые вещи. [mne nujní nóvıye véş’i] Bana yeni eşya gerekiyorlar.
Мне тоже. [mne tóje] Bana da.
магазин [magazin] mağaza
надо [náda] gerek
Мне надо сходить в магазин. [mne náda shadit’ v magazin] Mağazaya gelmem gerek.
хотеть [hatét’] istemek
(ты) хочешь [tı hóçeş] (sen) istiyorsun
купить [kupit’] almak
Что ты хочешь купить? [sto tı hóçeş kupit’] Ne almak istiyorsun?
продукты [pradúktı] besinler
одежда [adéjda] giyim(ler)
книга [kniga] kitap
книги [knigi] kitaplar
(я хочу купить) продукты, [ya haçú kupit’ besinleri, giyimleri, kitapları
одежду, книги pradúktı, adéjdu i knigi] almak istiyorum

Музыкальная заставка.

Айше: Какие продукты ты купил?
Мехмет: Молоко, хлеб и рыбу.
Айше: А я взяла мясо, чай и сахар.
Мехмет: Мясо дорогое?
Айше: Нет, дешевое.
Мехмет: Смотри! По-моему, хороший костюм! Тебе нравится?
Айше: Да. А я нашла куртку, свитер и шапку. Мне идет?
Мехмет: Конечно!
Айше: Смотри, какие хорошие ботинки!
Мехмет: Давай их тоже купим.

Какие продукты ты купил? [kakiye pradúktı tı kupil] Hangi besinleri aldın?
молоко [malakó] süt
хлеб [hlep] ekmek
рыба [ríba] balık
мясо [m’ása] et
чай [çay] çay
сахар [sáhar] şeker
я взяла мясо, чай и сахар [ya vz’alá m’ása, çay i sáhar] Et, çay ve şeker aldım
дорогой, дорого [daragóy, dóraga] pahalı
Мясо дорогое? [m’ása daragóye] Et, pahalı mı?
дешевое [deşóvoye] ucuz
Смотри! [smatri] Bak!
костюм [kastüm] kostüm
куртка [kúrtka] ceket
свитер [sviter] süveter
шапка [şápka] şapka
найти [nayti] bulmak
я нашла куртку, свитер [ya naşlá kúrtku, sviter ceketi, süveteri ve
и шапку i şápku] şapkayı buldum
Мне идет? [mne idöt] Bana gidiyor mu?
ботинок [batinak] potin
ботинки [batinki] potinler
Давай их тоже купим. [daváy ih tóje kúpim] Bunları da alayalım.

Музыкальная заставка.

Мехмет: Теперь пойдем в книжный магазин.
Айше: Какие книги нам нужны прежде всего?
Мехмет: Турецко-русский и русско-турецкий словарь.
Айше: А еще?
Мехмет: Учебники и пособия.
Айше: Какие учебники?
Мехмет: Учебник по русскому языку, учебник по работе на компьютере и другие.
Айше: Может быть, возьмем также русско-турецкий разговорник?
Мехмет: Хорошо.
Айше: А это что?
Мехмет: Учебник по истории России и путеводитель.
Айше: Прекрасно!
Мехмет: Сколько стоят эти книги?
Продавец: Три тысячи рублей.
Айше: По-моему, это слишком дорого.
Мехмет: А по-моему, это хорошая цена. Пожалуйста, возьмите деньги и дайте книги.
Продавец: Пожалуйста!

книжный магазин [knijnıy magazin] kitap mağazası
пойдем в книжный магазин [paydöm f knijnıy magazin] kitap mağazasına gidelim
прежде всего [préjde vsevó] ilkönce
нам нужны [nam nujní] bize gerekiyorlar
турецко-русский и [turétska-rússkiy i Türkçe-Rusça ve
русско-турецкий словарь rússka-turétskiy slavár’] Rusça-Türkçe sözluk
А еще? [a eş’ó] Bundan başka ne?
учебник [uçébnik] ders kitabı
учебники [uçébniki] ders kitapları
пособие [pasóbiye] yardımcı ders kitabı
пособия [pasóbiya] yardımcı ders kitapları
учебник по [uçébnik pa rússkamu Rus dili ders kitabı
русскому языку yazıkú]
учебник по работе [uçébnik pa rabóte bilgisayar çalışması ders kitabı
на компьютере na kamp’ütere]
русско-турецкий разговорник [rússka-turétskiy Rusça-Türkçe konuşma kılavuzu
razgavórnik]
возьмем разговорник [vaz’möm razgavórnik] konuşma kılavuzunu alacağız
учебник по истории России [uçébnik pa istóriyi rassiyi] Rusya tarihi ders kitabı
путеводитель [putevaditel’] kılavuz
Сколько стоят эти книги? [skól’ka stóyat eti knigi] Bu kitapların fiyatı ne?
цена [tsená] fiyat
деньги [dén’gi] para(lar)
возьмите деньги [vaz’mite dén’gi] paraları alın
дайте книги [dáyte knigi] kitapları verin
Пожалуйста! [pajálusta] Buyurun!

Музыкальная заставка.

Айше: Сегодня мы потратили много денег.
Мехмет: Зато теперь у нас есть замечательные книги.
Айше: До завтра!
Мехмет: До завтра!

тратить [trátit’] harcamak
мы потратили много денег [mı patrátili mnóga dének] çok para harcadık
зато [zató] buna karşılık
у нас [u nás] bizde

0

8

8.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/nhma31x5jz.7021[/yandx]

Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: Давай сегодня пойдём в музей!
Айше: В какой музей ты хочешь пойти?
Мехмет: В Третьяковскую галерею или в Государственный музей изобразительных искусств.
Айше: По-моему, Третьяковская галерея лучше.
Мехмет: Прекрасно! Мы отправимся туда.
Айше: На чем туда надо ехать? На такси или на автобусе?
Мехмет: На метро. Потом надо немного пройти пешком.
Айше: Галерея далеко от метро?
Мехмет: Нет.
Айше: На какой станции метро находится галерея?
Мехмет: На станции «Третьяковская».

http://s4.uploads.ru/BNicr.jpg

давай пойдём в музей [daváy paydöm v muzéy] müzeye gidelim
В какой музей ты [f kakóy muzéy tı hóçeş payti] Hangi müzeye gelmek
хочешь пойти? istiyorsun?
Третьяковская галерея [tretyakófskaya galeréya] Tretyakov galerisi
пойти в Третьяковскую
галерею [payti f tretyakófskuyu galeréyu Tretyakov galerisine gelmek
Государственный музей [gasudárstvennıy muzéy Puşkin görsel sanatlar müzesi
изобразительных искусств izabrazitel’nıh iskússtv
(имени Пушкина) imeni púşkina]
лучше [lúç’şe] daha iyi
отправляться [atpravl’átsa] gelmek
Мы отправимся туда. [mı atprávims’a tudá] Oraya geleceğiz.
ехать [yéhat’] gelmek
На чем туда надо ехать? [na çom tudá náda yéhat’] Oraya ne ile gelmek gerek?
такси [taksi] taksi
автобус [aftóbus] otobüs
На такси или на автобусе? [na taksi ili na aftóbuse] Taksi ile mi, otobüsle mi?
метро [metró] metro
на метро [na metró] metro ile
идти/пройти пешком [idti/prayti peşkóm] yürüyerek gelmek
надо немного пройти пешком [náda nemnóga prayti peşkóm] biraz yürüyerek gelmek gerek
далеко от [dalekó at] -dan uzak
далеко от метро? [dalekó at metró] metrodan uzak mı?
станция метро [stántsiya metró] metro istasyonu
На какой станции (метро) [na kakóy stántsiyi metró Galeri, hangi (metro)
находится галерея? nahóditsa galeréya] istasyonunda bulunuyor?
на станции «Третьяковская» [na stántsiyi tretyakófskaya] Tretyakovskaya (metro)
istasyonunda

Музыкальная заставка.

Айше: Где продаются билеты?
Мехмет: Здесь, в билетной кассе.
Айше: Ты купил билеты?
Мехмет: Да, я взял два билета.
Айше: Сколько они стоят?
Мехмет: Цена каждого билета – 50 рублей.
Айше: Всего сто рублей. Недорого.
Мехмет: Давай осмотрим музей с самого начала.
Айше: Хорошо.
Контролер: Покажите ваши билеты!
Мехмет: Пожалуйста!

билет(ы) [bilétı] bilet(ler)
продавать [pradavát’] satmak
продаваться [pradavátsa] satılmak
Где продаются билеты? [gde pradayútsa bilétı] Biletler nerede satılırlar?
билетная касса [bilétnaya kássa] bilet gişesi
в билетной кассе [v bilétnay kásse] bilet gişesinde
Ты купил билеты? [tı kupil bilétı] Biletleri aldın mı?
я взял два билета [ya vz’al dva biléta] Iki bileti aldım.
Сколько они стоят? [skól’ka ani stóyat] Onların fiyatı ne?
каждый [kájd ı y] her
цена каждого билета [tsená kájdava biléta] Her biletin fiyatı
всего [vsevó] tamamen
Недорого. [nedóraga] Pahalı değil.
давай осмотрим музей [daváy asmótrim muzéy] müzeyi gezelim
начало [naçála] baş
с самого начала [s sámava naçála] tam baştan beri
ваши билеты [váşı bilétı] biletleriniz
показывать [pakázıvát’] göstermek
Покажите ваши билеты! [pakajite váşı bilétı] Biletlerinizi gösterin!

Музыкальная заставка.

Мехмет: Смотри, это зал древнерусского искусства.
Айше: Как интересно! Какие красивые иконы!
Мехмет: Да. Послушаем гида?
Айше: Нет, давай осмотрим музей сами. Так будет интереснее.
Мехмет: Хорошо.
Айше: Что это?
Мехмет: Это портретная галерея. Смотри, это портрет Петра Первого.
Айше: А вот скульптуры.
Мехмет: Можно ли здесь фотографировать?
Айше: Для этого надо заплатить сто пятьдесят рублей.
Мехмет: Это дорого!
Айше: Зато ты можешь купить в киоске открытки и видеокассеты.
Мехмет: Почем?
Айше: Они не очень дороги.

древнерусское искусство [drevnerússkaye iskússtva] Eski Rus sanatı
зал [zal] salon
зал древнерусского искусства [zal drevnerússkava iskússtva] Eski Rus sanatı salonu
гид [gid] rehber
слушать гида [slúşat’ gida] rehberi (rehberin sözlerini) dinlemek
Послушаем гида? [paslúşayem gida] Rehberin sözlerini dinleyelim mi?
осматривать [asmátrivat’] gezmek
(мы) сами [mı sámi] kendimiz
осмотрим музей сами [asmótrim muzéy sami] müzeyi kendimiz gezelim
интереснее [interésneye] daha enteresan
Так будет интереснее. [tak búdet interésneye] Böyle daha enteresan olacak.
портретная галерея [partrétnaya galeréya] portre galerisi
портрет Петра Первого [partrét petrá pérvava] Birinci Pyotr’un portresi
скульптура [skul’ptúra] heykel
скульптуры [skul’ptúrı] heykeller
фотографировать [fatagrafiravat’] fotoğraf çekmek
Можно ли здесь [mójna li zdes’ fatagrafiravat’]
фотографировать? Burada fotoğraf çekilebilir mi?
для этого [dl’a étava] bunun için
(за)платить [zaplatit’] ödemek
Для этого надо заплатить [dl’a étava náda zaplatit’ Bunun için yüz elli ruble
сто пятьдесят рублей. sto p’at’des’át rubléy] ödenmeli.
киоск [kiosk] kulübe
открытка [atkrítka] kartpostal
открытки [atkrítki] kartpostallar
видеокассета [videokasséta] videokaset
видеокассеты [videokassétı] videokasetler
ты можешь купить в киоске [tı mójeş kupit’ v kióske kulübede kartpostallarları
открытки и видеокассеты atkrítki i videokassétı] ve videokasetleri alabiliyorsun
Почем? [paçóm] Kaça?
дороги [dóragi] pahalı

Музыкальная заставка.

Айше: Нам надо обязательно прийти сюда еще раз.
Мехмет: Конечно.
Айше: До завтра!
Мехмет: До завтра!

сюда [süda] buraya
нам надо прийти [nam náda priyti] gelmeliyiz

0

9

9.ders

[yandx]karaman-olga-karaman/4mfrogrolw.7017[/yandx]

Мехмет: Айше! Какой праздник отмечают сейчас в России?
Айше: Разумеется, Новый год! С Новым годом тебя!
Мехмет: И тебя также с Новым годом!
Айше: В этот день, 1 января, или, точнее, в новогоднюю ночь люди поздравляют друг друга…
Мехмет: …желают друг другу самого лучшего…
Айше: …веселятся всю ночь и весь день…
Мехмет: …дарят друг другу подарки.
Айше: Хотя, согласно поверью, подарки приносит Дед Мороз.
Мехмет: А помощница его – Снегурочка.

праздник [práznik] bayram
отмечать [atmeçát’] kutlamak
Какой праздник отмечают [kakóy práznik atmeçáyut Şimdi Rusya’da
сейчас в России? seyçás v rassiyi] hangi bayram kutlanıyor?
Новый год [nóvıy god] Yılbaşı bayramı
С Новым годом тебя/вас [s nóvım gódam teb’á/vas] Yılbaşını(zı) kutlarım
И тебя/вас также с [i teb’á/vas tákje s Ben de Yılbaşını(zı)
Новым годом nóvım gódam] kutlarım
точнее [taçnéye] doğrusu
новогодняя ночь [navagódn’aya noç’] Yılbaşı gece
в новогоднюю ночь [v navagódn’uyu noç’] Yılbaşı gece
поздравлять [pazdravl’át’] kutlamak
поздравляют друг друга [pazdravl’áyut drug drúga] bayramlaşırlar
желать [jelát’] dilemek
желают друг другу [jeláyut drug drúgu birbirlerine
самого лучшего sámava lúçşeva] en iyisi dilerler
веселиться [veselitsa] neşelenmek
веселятся всю ночь [vesel’átsa vs’u noç’ tüm gece ve tüm
и весь день i ves’ den’] gün içinde neşelenirler
дарить [darit’] hediye etmek
подарок [padárak] hediye
дарят друг другу [dár’at drug drúgu birbirlerine hediye ederler
подарки padárki]
хотя [hat’á] gerçi
поверье [pavér’ye] inanış
согласно поверью [saglásna pavér’yu] inanışa göre
Дед Мороз [det maróz] Noel baba
приносит [prinósit] getirir
помощник, помощница [pamóşnik, pamóşnitsa] yardımcı
помощница его [pamóşnitsa yevó] yardımcısı

Звучит песня С. Никитина «Никого не будет в доме»

Мехмет: Раньше в России Новый год отмечали 1 сентября.
Айше: Лишь в 1700 году по указу Петра 1 Новым годом стало 1 января.
Мехмет: С тех пор в этот день по всей России происходили народные гулянья.
Айше: Каждая семья наряжала свою новогоднюю ёлку.
Мехмет: А самая большая ёлка всегда стоит на городской площади.
Айше: Люди катались на санках и лепили снежных баб.

отмечали [atmeçáli] kutluyorlardı
лишь [liş’] ancak
указ [ukáz] ferman
по указу Петра 1 [pa ukázu petrá pérvava] Birinci Petro’nun
fermanına göre
c тех пор [s teh por] o zamandan beri
по всей России [pa fsey rassiyi] tüm Rusya’da
народные гулянья [naródnıye gul’án’ya] halk şenlikleri
происходить [praishadit’] yer almak
происходили [praishadili] yer aldılar
каждая, каждый [kájdaya, kájdıy] her
наряжать [nar’aját’] süslemek
новогодняя ёлка [navagódn’aya yólka] Noel ağacı
наряжала свою [nar’ajála svayú Noel ağacını
новогоднюю ёлку navagódn’uyu yólku] süslerdiler
всегда [fsegdá] her zaman
стоит [stait] durur
городская площадь [garatskáya plóş’at’] şehir meydanı
на городской площади [na garatskóy plóş’adi] şehir meydanında
санки [sánki] kızak
кататься на санках [katátsa na sánkah] kızak kaymak
катались на санках [katális’ na sánkah] kızak kaydılar
снежная баба [snéjnaya bába] kardan adam
лепить [lepit’] yapmak
лепили снежных баб [lepili snéjnıh bab] kardan adamlar yaptılar

Звучит песня С. Никитина «Снег идет»

Мехмет: В России с Новым годом связана еще одна традиция.
Айше: Что за традиция?
Мехмет: В этот день россияне смотрят фильм «Ирония судьбы».
Айше: Что это за фильм?
Мехмет: В этой комедии герои встречают Новый год и одновременно переживают смешные приключения.
Айше: Как я поняла, это очень хороший фильм.
Мехмет: Да. Он так всем понравился, что смотреть его в Новый год стало традицией.
Айше: Как интересно! Я обязательно должна его посмотреть.
Мехмет: Кстати, в этом фильме есть замечательная музыка.
Айше: Давай послушаем!

«Танец Надежды и Лукашина» из х\ф «Ирония судьбы».

связан(а) © [sv’ázana s] (ile) bağlı(dır)
Что (это) за… [ştó eto za] Bu ne …
фильм «Ирония судьбы» [fil’m iróniya sud’bí] “Kaderin istihzası” filmi
смотреть [smatrét’] seyretmek
смотрят фильм [smótr’at fil’m “Kaderin istihzası” filmini
«Ирония судьбы» iróniya sud’bí] seyrederler
комедия [kamédiya] komedi filmi
в этой комедии [v étay kamédiyi] bu komedi filminde
герои [geróyi] kahramanlar
встречать Новый год [fstreçát’ nóvıy god] Yılbaşını kutlamak
встречают Новый год [fstreçáyut nóvıy god] Yılbaşını kutlarlar
приключение [prikl’uçéniye] macera
приключения [prikl’uçéniya] maceralar
смешной, смешные [smeşnóy, smeşníye] komik
переживать [perejivát’] yaşamak
переживают смешные [perejiváyut smeşníye komik maceraları
приключения prikl’uçéniya] yaşarlar
как я понял(а) [kak yá pón’al/pan’alá] anladığıma göre
так [tak] o kadar (çok)
все [fse] hepsi
он так всем понравился, что… [on tak fsem panrávils’a şto] hepsi onu o kadar (çok)
beğendiler ki…
смотреть его в Новый [smatrét’ yevó v onun Yılbaşı bayramında
год стало традицией nóvıy god stálo traditsiyey] seyredilmeleri gelenek oldu
я должна/должен [ya daljná/dóljen onu seyretmeliyim
его посмотреть yevó pasmatrét’]
друг [drug] dost
друзья мои [druz’yá mái] dostumlar

Мехмет: С Новым годом вас, друзья мои!
Айше: С Новым годом!

0

10

10.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/2dq49qtdpj.5122/[/yandx]

Мехмет: Айше, давай совершим экскурсию по Москве!
Айше: Прекрасная мысль! Но на чем мы поедем? На такси или на автобусе?
Мехмет: На экскурсионном автобусе. Но надо будет идти и пешком.
Айше: Тогда надо заказать билеты.
Мехмет: Я уже заказал два билета.
Айше: Ты звонил в турбюро?
Мехмет: Да.
Айше: Молодец! Большая ли у нас программа?
Мехмет: Да. Мы вернемся домой только вечером.
Айше: Хорошо. Значит, сможем много увидеть.

экскурсия [ekskúrsiya] gezi
совершать [saverşát’] yapmak
совершать экскурсию [saverşát’ ekskúrsiyu
по Москве pa maskve] Moskova’yı gezmek
Давай совершим [davay saverşím
экскурсию по Москве! ekskúrsiyu pa maskve] Moskova’yı gezelim!
мы поедем [mı payédem] geleceğiz
экскурсионный автобус [ekskursiónnıy aftóbus] turistik otobüs
надо будет [náda búdet] gerek olacak
заказать билеты [zakazát’ bilétı] biletler ayırtmak
надо заказать билеты [náda zakazát’ bilétı] biletler ayırtmak gerek
я заказал(а) два билета [ya zakazál dva biléta] iki bilet ayırttım
турбюро [turbüró,
(туристическое бюро) turistiçeskaye büró] seyahat acentesi
звонить [zvanit’] telefon etmek
Ты звонил в турбюро? [tı zvanil v turbüró] Seyahat acentesine
telefon ettin mi?
программа [pragrámma] program
Большая ли у нас программа? [bal’şáya li u nas Programımız büyük mü
pragrámma] (olacak)?
вернуться домой [vernútsa damóy] eve dönmek
вечером [véçeram] akşam
Мы вернемся домой [mı vernöms’a damóy
только вечером. tol’ka véçeram] Eve ancak akşam döneceğiz.
сможем много увидеть [smójem mnóga uvidet’] çok şey görebileceğiz

Песня «Александра» из х\ф «Москва слезам не верит»

Мехмет: Прежде всего мы поедем на Красную площадь.
Айше: Что это за место?
Мехмет: Это центральная часть Москвы рядом с Кремлём.
Айше: Что там есть, кроме Кремля?
Мехмет: Храм Василия Блаженного, Успенский собор, Исторический музей, ГУМ, Казанский собор, Лобное место, Мавзолей.
Айше: Мы сможем зайти в эти здания?
Мехмет: Конечно!
Айше: Билеты продаются отдельно?
Мехмет: Да.
Айше: В Историческом музее есть новая экспозиция?
Мехмет: Да.
Айше: А что я смогу купить в ГУМе?
Мехмет: Всё, что угодно!
Айше: А в храмах продаются православные сувениры?
Мехмет: Конечно!

Красная площадь [krásnaya plóş’ad’] Kızıl meydanı
на Красную площадь [na krásnuyu plóş’ad’] Kızıl meydanına
на Красной площади [na krásnay plóş’adi] Kızıl meydanında
центральный [tsentrál’nıy] merkez
часть [çast’] parça
центральная часть Москвы [tsentrál’naya çast’ maskví] Moskova’nın merkez parçası
Храм Василия Блаженного [hram vasiliya blajénnava] Meczup Vasiliy katedralı
Успенский собор [uspénskiy sabór] Uspenskiy katedralı
Исторический музей [istariçeskiy muzéy] Tarih müzesi
Главный Универсальный [glávnıy universál’nıy
Магазин (ГУМ) magazin] Merkez Üniversel Mağazası
Казанский собор [kazánskiy sabór] Kazan katedralı
Лобное место [lóbnaye mésta] Tepe
Мавзолей [mavzaléy] Türbe
зайти, заходить [zayti, zahadit’] girmek
Мы сможем зайти [mı smójem zayti Bu binalara girebilecek miyiz?
в эти здания? v eti zdániya]
Билеты продаются отдельно? [bilétı pradayútsa Biletler, gezinin fiyatından
atdél’na] ayrı olarak mı satılıyorlar?
в Историческом музее [v istariçeskam muzéye] Tarih müzesinde
экспозиция [ekspazitsiya] sergi
А что я смогу купить в ГУМе? [a şto ya smagú Merkez Üniversel Mağazasında
kupit’ v gúme] ne alabileceğim?
Всё, что угодно! [fsö şto ugódna] İstendiği her şey!
православный [pravaslávnıy] Ortodoks
сувенир [suvenir] hatıra
А в храмах продаются [a f hrámah pradayútsa Katedrallarda Ortodoks hatıraları
православные сувениры? pravaslávnıye suvenirı] satılıyorlar mı?

Колокольный звон.

SPİKER: Sayın dinleyiciler! Kızıl meydanı, 15. yüzyılın sonunda tepenin başında yerini aldı. O zaman Kremlin’in beyaz taştan eski duvarları yerine kızıl tuğladan duvarlar kuruldu. 16. yüzyılın sonunda birinci taş dükkanların sıraları kuruldu. Aşağı yukarı aynı zamanda meydan, “Krasnaya” (yani “güzel”) adı verildi. 18. yüzyılda meydan, Moskova’nın kültür merkezi oldu. Orada kitaplar satılıyor, birinci kamu kitaplığı çalışıyordu. 1812. yılda meydandaki binaların çogu yandı. Onarım zamanında yeni bir bulvar döşendi, dükkanlar, klasik tarzda yeniden kuruldu, onların merkezi önünde ise 17. yüzyılda yer alan Leh müdahalesine karşı Rus halk savaşının yöneticileri olan Kuzma Minin ve Dmitriy Pojarskiy anıtı tesis edildi. 19. yüzyılın sonunda Kızıl meydanında aktif yapım başlandı (bu arada Tarih müzesi kuruldu). 1924. yılda Vladimir İlyiç Lenin’in Türbesi inşa edildi. Bundan sonra Kremlin’de çok Sovyet devlet adamı gömüldü. Tepe (“Lobnoye mesto”) zaten fermanların okundukları ve Rus çarlarının halka başvurdukları yerdir çünkü eski Rus dilinde “lob” “yüksek bir yer”, “tepe” anlamına geliyordu. Meczup Vasiliy katedralı, askeri zaferler şerefine inşa edildi. Kazan katedralı, 1612. yılda Moskova’dan Leh müdahalecilerinin kovulmaları anıtı olarak kuruldu. Tarih müzesinin mimarlığında mimarı, milli tarihinin fikirlerini cisimleştirmeye çalışıyordu. Üç katlı Üst Dükkanların sıraları (Merkez Üniversel Mağazası), 1894. yılda eski dükkanların yerinde inşa edildi.

Колокольный звон.

Мехмет: Теперь мы осмотрим Кремль.
Айше: Замечательно! Это древнейшая часть Москвы.
Мехмет: Сейчас это музей.
Айше: Смотри, Царь-пушка и Царь-колокол!
Мехмет: А это колокольня «Иван Великий».
Айше: Большой Кремлёвский дворец!
Мехмет: Там находятся русские военные ордена.
Айше: А в Оружейной палате – старинное оружие?
Мехмет: А ещё доспехи, царские регалии, одежда…
Айше: А в Благовещенском соборе есть иконы Андрея Рублёва и Феофана Грека.
Мехмет: А это Архангельский собор.
Айше: Очень красиво!
Мехмет: Смотри, а это куранты!
Айше: Сейчас будут бить!

Бой курантов.

Кремль [kreml’] Kremlin
древнейший [drevnéyşıy] en eski
древнейшая часть Москвы [drevnéyşaya çast’ maskví] Moskova’nın en eski parçası
Царь-пушка [tsar’ púşka] Çar topu
Царь-колокол [tsar’ kólakal] Çar çanı
колокольня «Иван Великий» [kalakól'n'a iván velikiy] “Büyük İvan” çan kulesi
Большой Кремлёвский дворец [bal’şóy kremlöfskiy dvárets] Büyük Kremlin sarayı
орден [órden] nişan
русские военные ордена [rússkiye vayénnıye ardéna] Rus askeri nişanları
Оружейная палата [arujéynaya paláta] Silah Kamarası
оружие [arújıye] silah
А в Оружейной палате [a v arujéynay paláte Silah Kamarasında ise,
- старинное оружие? starinnaye arújıye] eski silah mı (bulunuyor)?
доспехи [daspéhi] pusat
царские регалии [tsárskiye regáliyi] çar iktidarının sembolleri
Благовещенский собор [blagavéş’enskiy sabór] Blagoveşenskiy katedralı
иконы Андрея Рублёва [ikónı andréya rublöva Andrey Rublöv ve Feofan
и Феофана Грека i feafána gréka] Grek’in çizdiği ikonlar
Архангельский собор [arhángelskiy sabór] Arhangelskiy katedralı
куранты [kurántı] çalar saat
бить [bit’] çalmak
(они) будут бить [ani búdut bit’] çalacak(lar)

SPİKER: Moskova Kremlini, dünyanın en güzel mimari gruplarından biridir. Kremlin tepesinde bulunan yerleşim yeri, ilk kez vakayinamelerde 1147. yılda yer alıyor. 1156. yılda Kremlin, toprak setle tahkim edildi. 1367. yılda duvarlar ve kuleler beyaz taştan, 1485-95. yıllarda kızıl tuğladan inşa edildi. Moskova Kremlini’nin 20 kulesinden en önemli kuleler, Spasskaya (onda Kremlin çalar saati bulunuyor), Nikolskaya, Troitskaya, Borovitskaya kuleleri. Çar topu ve Çar çanı, Rus döküm sanatının mükemmel anıtlarıdır. Arhangelskiy katedralında klasik İtalyan mimarlığının elemanları, Rus katedrallarının geleneksel elemanlarıyla birleştirildi. “Büyük İvan” çan kulesi, tüm Kremlin’in mimarlığında çok çok önemli rol oynuyor. Çan kulesinde 21 çan bulunuyor. Eski Moskova’da “Büyük İvan”, en yüksek bina oldu. Bir zaman varolan Kremlin sarayının parçası olan Granovitaya Kamarası şimdi de varoluyor. 1838-1849. yıllarda Büyük Kremlin sarayı inşa edildi. Şimdi onda devlet törenleri yer alırlar. Silah Kamarası, en eski Rus müzesidir. Moskova Kremlini, Rus Federasyonu Cumhurbaşkanı’nın resmi rezidansıdır.

0

11

11.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/apr9wz7x13.7744[/yandx]

http://s5.uploads.ru/e47PV.jpg

Айше: А это что за здание?
Мехмет: Это старое здание знаменитого Московского Государственного Университета.
Айше: Как интересно!
Мехмет: Сейчас это Институт стран Азии и Африки.
Айше: Там изучают турецкий язык?
Мехмет: Конечно! Кроме того, историю и культуру Турции…
Айше: Замечательно! А это что?
Мехмет: Это Манеж. Недалеко отсюда находятся Московская консерватория, Российская Государственная библиотека, Музей изобразительных искусств…
Айше: Мы хотели сходить туда. Помнишь?
Мехмет: Мы ещё успеем.
Айше: А рядом с ним – Храм Христа Спасителя.
Мехмет: А ещё мы можем поехать на станцию «Таганская».
Айше: А что там?
Мехмет: Театр на Таганке и музей Владимира Высоцкого. Кроме того, недалеко от станции расположен Московский Международный дом музыки.
Айше: Его же построили турки!

SPİKER: Sayın dinleyiciler! Rusya Devlet Kütüphanesi, Rusya’da ana ve en büyük kütüphanedir. Kurtarıcı İsa Katedralı, 1812. yılda yer alan Anayurt savaşı anıtıdır. Taganka Tiyatrosu, 1964. yılda yaratıldı ve çok mükemmel oyunu sahneledi. Orada çalışan oyuncu ve şair Vladimir Vısotskiy, çok mükemmel ve SSCB’de iyi bilinen şarkı yazdı. Şarkılarından birini dinleyin.

здание Московского Госу- [zdániye maskófskava Moskova Devlet
дарственного Университета gasudárstvennava universitéta] Üniversitesi’nin binası
Институт стран Азии и Африки [institút stran ázii i áfriki] Asya ve Afrika Enstitüsü
Там изучают турецкий язык [tam izuçáyut turétskiy yazík/ Orada Türk dili (Türkiye
(историю и культуру Турции)? istóriyu i kul’túru túrtsiyi] tarihi ve kültürü) okunur mu?
Манеж [manéj] Manej
находятся [nahód’atsa] bulunuyorlar
Московская консерватория [maskófskaya kanservatóriya] Moskova konservatuvarı
Российская Государственная [rassiyskaya gasudárstvennaya
библиотека bibliatéka] Rusya Devlet Kütüphanesi
Мы хотели сходить туда. [mı hatéli shádit’ tudá] Oraya gelmek istedik.
помнить [pómnit’] hatırlamak
Помнишь? [pómniş’] Hatırlıyor musun?
Мы ещё успеем. [mı yeş’ö uspéyem] Bunun için bir vakit
bulabileceğiz.
рядом с ним [r’ádam s nim] onun yanında
Храм Христа Спасителя [hram hristá spasitel’a] Kurtarıcı İsa Katedralı
мы можем поехать на [mı mójem payéhat’ Taganskaya (metro)
станцию «Таганская» na stántsıyu tagánskaya] istasyonuna gelebiliyoruz
А что там? [a şto tam] Orada ne var?
Театр на Таганке [teátr na tagánke] Taganka Tiyatrosu
музей Владимира Высоцкого [muzéy vladimira vısótskava] Vladimir Vısotskiy’in müzesi
расположен [raspalójen] bulunuyor
Московский Международный [maskófskiy mejdunaródnıy Moskova Uluslararası
Дом Музыки dom múzıki] Müzik Evi
строить [stroit’] inşa etmek
же…! [je] ya
Его же построили турки! [yevó je pastróili túrki] Onu Türkler inşa ettiler ya!

Мехмет: А теперь мы посетим московские монастыри!
Айше: Что за монастыри?
Мехмет: Данилов монастырь, Андроников монастырь, Симонов монастырь и Новодевичий монастырь.
Айше: Как я поняла, это памятники древнерусской культуры.
Мехмет: Да. Данилов монастырь был основан в 1282 году, Андроников монастырь – в 1362 году, Симонов монастырь – в 1379 году, Новодевичий монастырь – в 1524 году.
Айше: Судя по путеводителю, в Андрониковом монастыре расположен Центральный музей древнерусской культуры.
Мехмет: А в Даниловом монастыре были похоронены многие замечательные люди.
Айше: Такие монастыри были не только религиозными, но и оборонительными центрами.
Мехмет: Примерно в этот период были построены новые каменные стены и башни Кремля.
Айше: До этого он был в основном деревянным.

SPİKER: Sayın dinleyiciler! Rusya’da manastırlar, hem dinsel ve kültür kurumları, hem de savunma merkezleri oldu. Onlardan biriler, şimdi varolarak Rus dinsel hayatında aktif rol oynuyorlar. Son zaman içinde de Rus dinsel çan müziği yeniden doğuyor. Bu müziği dinleyin.

Колокольный звон

монастырь [manastír’] manastır
московские монастыри [maskófskiye manastıri] Moskova manastırları
посещать [paseş’át’] ziyaret etmek
мы посетим московские [mı pasetim maskófskiye manastıri] Moskova manastırlarını
монастыри ziyaret edeceğiz
Данилов (Андроников, Симонов, [Danilaf, Andrónikaf, Danilov (Andronikov, Simonov,
Новодевичий) монастырь Simanaf, Navadéviçiy Novodeviçiy) manastırı
manastír’]
памятники древнерусской [pám’atniki drevnerússkay Eski Rus kültürü anıtları
культуры kul’túrı]
основать [asnavát’] kurmak
был основан [bıl asnóvan] kuruldu
судя по путеводителю [sud’a pa putevaditelü] kılavuza göre
в Андрониковом [v andrónikavam/ Andronikov (Danilov)
(Даниловом) монастыре danilavam manastıré] manastırında
Центральный музей [tsentrál’nıy muzéy Eski Rus kültürü merkez müzesi
древнерусской культуры drevnerússkay kul’túrı]
(по)хоронить [paharanit’] gömmek
был(и) похоронен(ы) [bíli paharónenı] gömüldü(ler)
религиозный [religióznıy] dinsel
оборонительный [abaranitel’nıy] savunma
были не только религиозными, [bíli ne tól’ka religióznımi,
но и оборонительными ancak dinsel değil,
центрами no i abaranitel’nımi tséntrami] savunma merkezleri de oldu(lar)
примерно [primérna] aşağı yukarı
период [periat] dönem
в этот период [v état periat] bu dönem içinde
был(и) построен(ы) [bíli pastróyenı] inşa edildi
каменные [kámennıye] taş
стена [stená] duvar
башня [báşn’a] kule
стены и башни Кремля [sténı i báşni kreml’á] Kremlin’in duvarları ve kuleleri
до этого [da étava] bundan önce
в основном [v asnavnóm] esas itibariyle
деревянный (-м) [derev’ánnıy] tahta

Мехмет: Смотри, какие красивые иконы!
Айше: Кто их написал?
Мехмет: Андрей Рублёв.
Айше: Замечательно!
Мехмет: А это старинные церковные книги, рукописные и печатные.
Айше: А монахи здесь живут?
Мехмет: Да.
Айше: А сможем ли мы залезть на колокольню?
Мехмет: Нет, это запрещено.
Айше: Как жаль!
Мехмет: Зато мы можем послушать колокола.
Айше: А что это за стиль?
Мехмет: Московское барокко.

Колокольный звон.

писать (иконы) [pisát’ ikónı] ikonları çizmek
написал (иконы) [napisál ikónı] ikonları çizdi
церковные книги [tserkóvnıye knigi] kilise kitapları
рукописные, рукописный [rukapisnıy(e)] yazma
печатные, печатный [peçátnıy(e)] basılı
монах [manáh] keşiş
А монахи здесь живут? [a manáhi zdes’ jivút] Keşişler burada yaşıyorlar mı?
залезть, залезать [zalez(a)t’] tırmanmak
Сможем ли мы залезть [smójem li mı zalézt’ Çan kulesine
на колокольню? na kalakól'nü] tırmanabilecek miyiz?
запрещено [zapreş’enó] yasak
мы можем послушать [mı mójem paslúşat’ çan müziğini
колокола kalakalá] dinleyebiliyoruz
стиль [stil’] tarz
московское барокко [maskófskaye barókka] Moskova barok tarzı

0

12

12.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/w1yq8o1kdk.7025[/yandx]

Мехмет: А теперь мы отправимся в московские усадьбы!
Айше: Какие усадьбы?
Мехмет: Кусково, Архангельское, Царицыно и другие.
Айше: Как интересно!
Мехмет: Сначала мы поедем в Кусково.

Айше: Какой прекрасный парк!
Мехмет: Смотри, какие дубы!
Айше: И клёны!
Мехмет: А это павильон «Грот».
Айше: Как красиво!
Мехмет: В России есть только один такой павильон.
Айше: А это что?
Мехмет: Это оранжерея.
Айше: Здесь выращивали цветы?
Мехмет: Не только цветы, но и фрукты, экзотические растения…
Айше: А это дворец! Что это за стиль?
Мехмет: Классицизм.

SPİKER: Kuskovo köyü, 1715. yılda Şeremetev kont ailesinin yurtluğu, 1918. yılda müze oldu. Yurtluktaki saray, tahtadan yapıldı. Tabloların çoğu, toprak köleleri olan ressamlarla çizildi. Kuskovo parkında ıhlamurlar, huşlar, meşeler, akçaağaçlar var. Mimar Argunov’un en iyi eseri olan “Mağara” park pavyonunun enteriyörü, masal denizaltı mağaraya benzer olur. Sera, benzersiz bir yapıdır.

усадьба [usád’ba] yurtluk
усадьбы [usád’bı] yurtluklar
усадьба Кусково [usád’ba kuskóva/ Kuskovo (Arhangelskoye,
(Архангельское, Царицыно) arhángelskaye/tsaritsına] Tsaritsıno) yurtluğu
в Кусково [f kuskóva] Kuskovo yurtluğuna
парк [park] park
какие…! ne güzel…!
павильон [pavil’yón] pavyon
грот [grot] mağara
павильон «Грот» “Mağara” pavyonu
оранжерея [aranjeréya] sera
цветок [tsvetók] çiçek
цветы [tsvetí] çiçekler
выращивать [vıráş’ivat’] yetiştirmek
Здесь выращивали цветы? [zdes’ vıráş’ivali tsvetí] Burada çiçekler
yetiştiriliyor muydu?
фрукт(ы) [frúktı] meyve(ler)
растение [rasténiye] bitki
экзотический [ekzatiçeskiy] egzotik
экзотические растения [ekzatiçeskiye rasténiya] egzotik bitkiler
дворец [dvárets] saray
классицизм [klassitsízm] klasisizm

Мехмет: Царицыно!
Айше: Как красиво!
Мехмет: Ещё бы! Второе название Царицыно – «подмосковный Версаль».
Айше: А что это за стиль?
Мехмет: Это одновременно русский стиль и европейский классический стиль, а также готика и псевдоготика.
Айше: Кто архитектор?
Мехмет: Баженов.
Айше: Здешний парк тоже очень красив. Но почему здесь находятся строительные леса? Здесь что-то строят?
Мехмет: Идёт реставрация.
Айше: А, понятно.
Мехмет: Смотри: Оперный дом, Фигурные ворота, Малый дворец…
Айше: А какие пруды!
Мехмет: Да…

SPİKER: Tsaritsıno köyünün Moskova yanındaki “Versay”’a dönüştürülmesi 1776. yılda başlandı. 1778. yılda Küçük saray ve büyük kabuller için kullanılan Opera evi, mükemmel Figür kapı da inşa edildiler. Tsaritsıno parkı, serbest park tasarımının en iyi örneklerinden biridir.

подмосковный [padmaskóvnıy] Moskova yanındaki
Второе название Царицыно [vtaróye nazvániye tsaritsına Tsaritsıno’nun ikinci adı,
– «подмосковный Версаль». padmaskóvnıy versál’] Moskova yanındaki “Versay”’dır.
европейский [yevrapéyskiy] Avrupa
классический klassiçeskiy] klasik
русский стиль [rússkiy stil’] Rus tarzı
европейский (классический)
стиль Avrupa (klasik) tarzı
готика [gótika] gotik tarzı
псевдоготика [psevdagótika] sahte-gotik tarzı
архитектор [arhitéktar] mimar
здешний [zdéşniy] buradaki
строительные леса [straitel’nıye lesá] iskele
Здесь что-то строят? [zdes’ ştóta stróyat] Burada bir şey inşa ediliyor mu?
Реставрация [restavrátsıya] restorasyon
идёт реставрация [idöt restavrátsıya] restorasyon
понятно [pan’átna] anladım
Оперный дом [ópernıy dom] Opera evi
Фигурные ворота [figúrnıye varóta] Figür kapı
Малый дворец [málıy dvárets] Küçük saray
пруд(ы) [prudí] gölet(ler)

Мехмет: А это Архангельское! Смотри, дворец!
Айше: Это тоже классицизм?
Мехмет: Да!
Айше: А кто архитектор?
Мехмет: Де Герн.
Айше: Немец?
Мехмет: Да. Тогда в России по специальным приглашениям часто работали иностранцы. В Москве для них даже было создано специальное поселение – Кукуевка.
Айше: Судя по путеводителю, во дворце есть картины знаменитых европейских художников.
Мехмет: А также изделия крепостных мастеров.
Айше: Здесь проводили реставрацию?
Мехмет: Да, в 1965 году.

немец [némets] Alman
Немец? (O) Alman mı?
тогда [tagdá] o zaman
специальный/ое [spetsiál’nıy/aye] özel
приглашение [priglaşéniye] davet
по специальным [pa spetsiál’nım
приглашениям priglaşéniyam] özel davetlere göre
иностранец [inastránets] yabancı
иностранцы [inastrántsı] yabancılar
работать [rabótat’] çalışmak
работал(и) [rabótali] çalışıyordu(lar)
для них [dl’a nih] onlar için
был(о) создан(о) [bíla sózdana] yaratıldı
поселение [paseléniye] yerleşim yeri
во дворце [va dvartsé] sarayda
европейский художник [yevrapéyskiy hudójnik] Avrupa ressamı
картины знаменитых [kartinı znamenitıh ünlü Avrupa
европейских художников yevrapéyskih hudójnikaf] ressamlarının tabloları
изделие [izdéliye] mamul
крепостной [krepastnóy] toprak kölesi
мастер [más’ter] usta
изделия крепостных [izdéliya krepastníh mas’teróf] toprak köleleri olan
мастеров ustaların mamulleri
проводить реставрацию [pravadit’ restavrátsıyu] restorasyon yapmak
Здесь проводили [zdes’ pravadili restavrátsıyu] Burada restorasyon yapıldı mı?
реставрацию?

SPİKER: Arhangelskoye köyü, 1703. yılda kont ailelerinin yurtluğu, 1918. yılda müze oldu. Şimdi orada açık jaz konserleri yer alırlar. Dinleyin, lütfen.

0

13

13.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/6md9gts797.7333[/yandx]

Sayın dinleyiciler! Umarız ki önceki derslerimizle Rus dilinin söz ve deyimlerinin yeterince büyük sayısını bilebildiniz. Biz de umarız ki bu derslerdeki Rus dilinin gramerini, Rus sözlerinin söylenişlerinin kurallarını de anlayabildiniz. Şimdi ise size Rus gramerini daha iyi bilmek olanağını önermek istiyoruz. Bu dersten başlayınca Rus gramerini okuyacaksınız.
Rus dilinde tüm sözler, “söz bölükleri” adlandırılan gruplara bölünürler.
Bu gruplar,
isim (существительное),
sıfat (прилагательное),
fiil (глагол),
zarf (наречие),
zamir (местоимение),
öntakı (предлог),
bağlaç (союз),
edat (частица) vs..
Rus dilinde isimlerin eril cinsi ve dişil cinsi var, bundan başka cinssiz isimler ve sıfatlar var.

İsimin cinsi sıkça sözün son ekine göre belirlenebilir:

-а, -я dişil cins открытка, река
-о,- еcinssiz isim озеро, море

son eki yoksa, eril cins город, магазин

Çoğulda sözlerin son ekleri, sıkça da vurguları değiştirilirler:

-ы, -иdişil cins открытки, рéки
-а, -яcinssiz isim озёра, моря
-а, -ыeril cins городá, магазины

NB! Rus dilinde «ё» harfı her zaman vurguludur.

İsimler, tekilde ve çoğulda durumlara göre değiştirilirler.
Ama bazı isimler hem tekilde, hem de çoğulda her durumda değiştirilemezler.
Örnek olarak, «пальто» (palto), «кафе» (kahve), «метро» (metro).

Yalın durum, “kim?” ve “ne?” sorularına cevap verir.
Tamlayan durum, “kimin?” ve “neyin?” sorularına cevap verir.
Yönelme durumu, “kime?” ve “neye?” sorularına cevap verir.
Belirtme durumu, “kimi?” ve “neyi?” sorularına cevap verir.
Araç durumu, “kim ile?” ve “ne ile?” sorularına cevap verir.
İlgeç durumu, “kim hakkında?” ve “ne hakkında?” sorularına cevap verir.

Örnek olarak eril cinsli “müze” («музей»), dişil cinsli “kitap” («книга») ve cinssiz “ağaç” («дерево») sözlerinin değiştirilirmelerini okuyun:

tekil çoğul

yalın durum музей музеи
tamlayan durum музея музеев
yönelme durumu музею музеям
belirtme durumu музей музеи
araç durumu музеем музеями
ilgeç durumu о музее о музеях

yalın durum книга книги
tamlayan durum книги книг
yönelme durumu книге книгам
belirtme durumu книгу книги
araç durumu книгой книгами
ilgeç durumu о книге о книгах

yalın durum дерево деревья
tamlayan durum дерева деревьев
yönelme durumu дереву деревьям
belirtme durumu дерево деревья
araç durumu деревом деревьями
ilgeç durumu о дереве о деревьях

Sıfatlar, nesnelerin belirtilerini gösterirler. İsimlerle bağlı olan sıfatların kendi son ekleri var. “Yeni müze” («новый музей»), “kalın kitap” («толстая книга») ve “yüksek ağaç” («высокое дерево») sözlerinin değiştirilirmelerini okuyun:

tekil çoğul

yalın durum новый музей новые музеи
tamlayan durum нового музея новых музеев
yönelme durumu новому музею новым музеям
belirtme durumu новый музей новые музеи
araç durumu новым музеем новыми музеями
ilgeç durumu о новом музее о новых музеях

yalın durum толстая книга толстые книги
tamlayan durum толстой книги толстых книг
yönelme durumu толстой книге толстым книгам
belirtme durumu толстую книгу толстые книги
araç durumu толстой книгой толстыми книгами
ilgeç durumu о толстой книге о толстых книгах

yalın durum высокое дерево высокие деревья
tamlayan durum высокого дерева высоких деревьев
yönelme durumu высокому дереву высоким деревьям
belirtme durumu высокое дерево высокие деревья
araç durumu высоким деревом высокими деревьями
ilgeç durumu о высоком дереве о высоких деревьях

0

14

14.ders
[yandx]karaman-olga-karaman/abz9hax0ef.7624[/yandx]

Merhaba, sayın dinleyiciler! Bugün sizinle sıfatlar ve zamirler hakkında konuşacağız.

Rus dilinde sıfatların üç kategorisi var.
Niteliksel sıfatlar, isimlerin farklı niteliklerini işaretleyen sözlerdir: большóй (büyük), молодóй (genç), крáсный (kırmızı), высóкий (yüksek), красивый (güzel) vs..

İlgi sıfatlar, cisimin yapıldığı malzemeyi (деревянный дом – tahta ev, стеклянная стена – cam duvar), cisimin bulunduğu yerle (московские дома — Moskova evleri), cisimin varolduğu zamanla (зимний день — kış günü), cisimin varolmasının amacıyla (спортивная обувь — sportif pabuç) ilgili belirtileri işaretlerler.

İyelik sıfatlar, isimlerin bir adama veya hayvana ait olmaları ile ilgili belirtilerini işaretlerler (мамино письмо – annenin mektubu, волчьи следы – kurt izlenimleri). Bu sıfatlar, “kimin?” sorusuna cevap verirler.

NB! Görüyorsunuz ki Rus dilindeki isimler ve sıfatlar, Turk dilinde sıkça farklı biçimli izafetler olarak varolabilirler. Sıfatların kullanılmalarında ise kategorileri değiştirilebilirler.

Niteliksel sıfatların iki biçimi var: tam ve kısa. Okuyun: молодóй – мóлод, красивый – красив.
Niteliksel sıfatların karşılaştırma derecesi ve en üstünlük derecesi var.

Karşılaştırma derecesi, basit ve bileşik olur. Basit karşılaştırma derecesi, -ее (-ей), -е, -ше ekleri ile oluşturulur. Okuyun: весёлый (neşeli) – веселéе, веселéй (daha neşeli), большóй (büyük) – бóльше (daha büyük), горький (acı) – горше (daha acı).

Bileşik derecesi, «бóлее» (daha, daha çok) ve «мéнее» (daha az) sözleriyle oluşturulur. Okuyun: громкий (yüksek) – бóлее громкий (daha yüksek).

En üstünlük derecesi de basit ve bileşik olur.

Basit derecesi, -айш, -ейш ekleri ile oluşturulur.

Okuyun: великий (büyük) – величайший (en büyük), новый (yeni) – новейший (en yeni)

Bileşik derecesi, «сáмый» (en), «наибóлее» (en büyük derecede/ölçüde) ve «наимéнее» (en küçük derecede/ölçüde) sözleriyle oluşturulur. Okuyun: громкий (yüksek) – самый громкий (en yüksek), рáзвитый (geliştirilmiş) – наиболее рáзвитый (en büyük derecede geliştirilmiş).

Zamir, isimler, sıfatlar, zarflar ve sayı sıfatları yerine kullanılabilir ve isimleri, belirtileri, sayıları gösterir. Zamirler, “kim?” ve “ne?” (ben, o, biz), “hangi?” ve “kimin?” (bu, bizim), “nasıl?”, “nerede?”, “ne zaman?” (böyle tarzla, orada, o zaman) sorularına cevap verir.

Şahıs zamirleri: я ben мы biz
ты sen вы siz
он, она, оно o они onlar

İyelik zamirleri: мой benim наш bizim
твой senin ваш sizin
его, её onun их onların

Soru zamirleri: kim?”, “ne?”, “hangi?”, “kimin?”, “nasıl?”, “nerede?”, “nereden?”, “nereye?”, “ne zaman?”, “kaç?”, “niçin?” vs. soru cümlelerinde kullanılırlar.

Belgisiz zamirler: нéкто, кóе-кто, кто-либо, кто-нибудь (bir kimse), нéчто, что-то (bir şey), нéкоторый, какóй-то (bir), нéсколько (birkaç), нéкогда, когда-то, кóе-когда (bir zaman), где-то, кóе-где (bir yerde) vs., belirsiz nesneleri, belirtileri, sayıları işaretlerler.

Belgisiz zamirler, soru zamirlerinden “нé” edadıyla ve “-то”, “-либо”, “-нибудь”, “кóе-“ edatlarıyla oluşturulurlar. Bu zamirler, kısa çizgi ile yazılırlar. Belgisiz zamirler, gramer kurallarına göre “нéкто” ve “нéчто” zamirlerinden başka oluşturulduğu soru zamirleri gibi değiştirilirler. “Нéкто” ve “нéчто” zamirleri ise değiştirilemezler.

Olumsuz zamirler: никтó (hiç bir kimse), ничтó (hiç bir şey), ничéй (hiç bir kimsenin), никудá (hiç bir yere), никакóй (hiç bir), никогдá (hiç bir zaman), нигдé (hiç bir yerde) vs. nesnelerin, belirtilerin, sayıların olmamalarını işaretlerler. Olumsuz zamirler, gramer kurallarına göre oluşturulduğu soru zamirleri gibi değiştirilirler.

Tanımlayan zamirler: сам (kendi), весь (tüm), любой, всякий, каждый (her), иной, другой (başka), всюду, везде (her yerde), всегда (her zaman) vs. Tanımlayan zamirler, standart gramer kurallarına göre değiştirilirler.

İşaret zamirleri: тот (o), этот (bu), такой (böyle), столько (o kadar), там (orada), тут (burada), туда (oraya), тогда (o zaman), оттуда (oradan), сюда (buraya), отсюда (buradan), здесь (burada) vs.

Тот (o), этот (bu), такой (böyle) zamirleri, standart gramer kurallarına göre değiştirilirler.

Столько (o kadar) zamiri, ancak durumlara göre değiştirilir.

Там (orada), тут (burada), так (böyle), туда (oraya), тогда (o zaman), оттуда (oradan), сюда (buraya), отсюда (buradan), здесь (burada) vs. zamirleri değiştirilemezler.

0

15

15.ders
[yandx]karamanferhat/ourjz2y62h.7515[/yandx]

Merhaba, sayın dinleyiciler! Bugün sizinle sayı sıfatları hakkında konuşacağız.

Sayı sıfatı, sayı, nesnelerin sayıları, sayılmaları zamanında düzeni işaretleyen ve “kaç?”, “hangi?” sorularına cevap veren kelime türüdür. Rus dilinde sayı sıfatlarının iki ana derecesi var: nicel ve sıra. Nicel sayı sıfatları, ancak durumlara göre değiştirilirler. «Один» (bir) ve «два» (iki) sözlerinden başka onların cinsleri ve sayıları yok. Sıra sayı sıfatları, standart gramer kurallarına göre değiştirilirler.

Nicel sayı sıfatları, “kaç?” sorusuna cevap verirler. “Kaç?” («сколько») sözü, isimlerle birlikte durumlara göre değiştirilir. “Kaç tane kitap?” sözlerinin değiştirilirmelerini okuyun:

yalın durum сколько книг? belirtme durumu сколько книг?

tamlayan durum скольких книг? araç durumu сколькими книгами?

yönelme durumu скольким книгам? ilgeç durumu о скольких книгах?

«Один» sayı sıfatı çoğulda, ancak çoğulda kullanılan isimlerle (одни очки (bir gözlük), одни сани (bir kızak)) ve nesnelerin bir çiftini işaretleyen isimlerle (одни носки (bir çift çorap), одни туфли (bir çift pabuç)) kullanılabilir.

«Одни» sözünün başka isimlerle kullanıldığı halde bu söz, “ancak” anlamına gelir. Okuyun:

На столе одни книги. – Masada ancak kitaplar var.

«Один» sayı sıfatı, isimlerle kullanılarak sıfat gibi değiştirilir. Sözlerin değiştirilirmelerini okuyun:

eril cins – “bir gün”

yalın durum один день belirtme durumu один день

tamlayan durum одного дня araç durumu одним днём

yönelme durumu одному дню ilgeç durumu об одном дне

dişil cins – “bir kitap”

yalın durum сколько книг? belirtme durumu сколько книг?

tamlayan durum скольких книг? araç durumu сколькими книгами?

yönelme durumu скольким книгам? ilgeç durumu о скольких книгах?

cinssiz isim — “bir pencere”

yalın durum одно окно belirtme durumu одно окно

tamlayan durum одного окна araç durumu одним окном

yönelme durumu одному окну ilgeç durumu об одном окне

«Два (две)», «три», «четыре» sayı sıfatlarının özel biçimleri var:

yalın durum два (две), три, четыре

tamlayan durum двух, трёх, четырёх

yönelme durumu двум, трём, четырём

belirtme durumu два (двух), три (трёх), четыре (четырёх)

araç durumu двумя, тремя, четырьмя

ilgeç durumu о двух, о трёх, о четырёх

«Пять» sayı sıfatının biçimleri:

yalın durum пять

tamlayan durum пять, пятерых

yönelme durumu пяти, пятерым

belirtme durumu пять, пятерых

araç durumu пятью

ilgeç durumu о пяти

NB! Rus dilinde beşten yirmiye sayı sıfatları, bundan başka “otuz” sayı sıfatı da böylece değiştirilirler.

«Сорок» (kırk), «девяносто» (doksan) ve «сто» (yüz) sayı sıfatlarının iki biçimi var: yalın durumda ve belirtme durumunda, «cорок», «девяносто» ve «сто», başka durumlarda ise, «cорокá», «девянóста», «ста».

Elliden sonra gelen bileşik nicel sayı sıfatlarının değiştirilirmelerinde her söz ve sözün her parçası değiştirilir: двести – двухсот – двумстам, сто двадцать четыре — ста двадцати четырёх — ста двадцати четырём vs..

«Два (две)», «три», «четыре» sayı sıfatlarının yalın durumda veya belirtme durumunda bulunduğu halde onlara bağlı isimler tamlayan durumda ve tekilde bulunurlar. Başka sayı sıfatlarıyla isimler tamlayan durumda ve çoğulda bulunurlar.

Başka durumlarda ise sayı sıfatları isimlere bağlı ve onlara göre değiştirilirler.

Toplayıcı sayı sıfatları, nesnelerin sayılarını bir bütünlük olarak işaretlerler: двое, трое, четверо, пятеро, шестеро, семеро, оба (обе).

Toplayıcı sayı sıfatları, erkekleri, yavruları ve ancak çiftli nesneleri işaretleyen veya çoğulda kullanılan isimlerle kullanılırlar. Örnekler:

1) трое друзей (üç dost)
2) четверо щенят (dört köpek yavrusu)
3) двое ножниц (iki makas)

Sıra sayı sıfatları, «первый» (birinci) ve «второй» (ikinci) sözlerinden başka nicel sayı sıfatlarından oluşturulurlar ve sıfatlar gibi gramer kurallarına göre değiştirilirler. Örnekler: три – третий – третьего, пять – пятый – пятого, сто – сотый – сотого.

Bileşik sıra sayı sıfatlarının değiştirilirmelerinde ancak son sözleri değiştirilirler: сто двадцать – сто двадцатый.

Kesirli sayı sıfatları, tam olmayan sayıları işaretleyerek nicel ve sıra sayı sıfatlarından oluşurlar: две третьих (üçte iki), восемь десятых (onda sekiz)

«Полтора (полторы)» (bir buçuk) ve «полтораста» (yüz elli) kesirli sayı sıfatları, yalın durumda veya belirtme durumunda bulunduğu halde «полтора (полторы)» ve «полтораста» biçimlerinde kullanılarak başka durumlarda «полутора», «полутораста» biçimlerinde kullanılırlar.

NB! Sayı sıfatların isimlerle kullanılmalarında sözlerin düzeni belirli bir önem taşır. Okuyun:

тридцать человек – otuz kişi человек тридцать – aşagı yukarı otuz kişi

0

16

16.ders

Мехмет: Сегодня в России отмечают великий праздник.
Айше: Сегодня 9-е мая, День Победы.
Мехмет: 1-го сентября 1939-го года фашистская Германия начала Вторую мировую войну.
Айше: 22 июня 1941-го года она напала на Советский Союз.
Мехмет: А 9-го мая 1945-го года она капитулировала.
Айше: Мир был спасен от страшного порабощения.
Мехмет: И прежде всего благодаря Советскому Союзу.
Айше: С тех пор 9-е мая отмечают во всем мире, но прежде всего – в России.
Мехмет: На Красной площади проходит парад.
Айше: А ветераны вспоминают войну.

День Победы Zafer Bayramı
фашист(ы) faşist(ler)
фашистская Германия faşist Almanya
Вторая мировая война İkinci Dünya Savaşı
начала Вторую мировую войну İkinci Dünya Savaşını başladı
напасть saldırmak
напала на Советский Союз Sovyet Birliği’ne saldırdı
капитулировать teslim olmak
капитулировала teslim oldu
спасать kurtarmak
страшный korkunç
порабощение köleleştirilme
Мир был спасен от Dünya, korkunç
страшного порабощения. köleleştirilmesinden kurtarıldı.
парад (askeri) geçit resmi
пройти yer almak
проходит парад (askeri) geçit resmi yer alır
ветеран(ы) eski muharip(ler)
ветераны вспоминают войну eski muharipler savaşını hatırlarlar

Звучит песня «Этот День Победы».

Мехмет: Освободительная война Советского Союза против Германии стала Великой Отечественной войной.
Айше: Эта война была очень тяжёлой.
Мехмет: Лишь в Советском Союзе погибло больше 27 миллионов человек.
Айше: Всего же погибло больше 62 миллионов человек.
Мехмет: Фашизм был смертельной опасностью для всего мира.
Айше: Главные немецкие военные преступники были осуждены на Нюрнбергском процессе.

SPİKER: Sayın dinleyiciler! Bilindiği gibi, faşist Almanya’nın orduları Avrupa’nın büyük parçasını zaptetip Sovyet Birliği’ne saldırdılar. Kızıl ordusunda hemen korkunç kayıplar yer aldılar. Naziler, Sovyet insanlarını ve başka ülkelerden milletlerini toplama kamplarında toplayıp köleliğe götürdüler, kurşunladılar, işkence ettiler. Alman orduları, çok çabuk Moskova’ya varabildiler. Ama Moskova yanında Almanlar, birinci ciddi darbe aldılar. Bundan sonra faşizme karşı dünya savaşı aktifleştirildi. Almanya’nın en yakın müttefikleri, Japonya ve İtalya, SSCB’nin, ABD ve İngiltere oldular. 1942. yılda Almanya, SSCB’ni stratejik kaynaklarından ıskat etmek amacıyla Stalingrad ve Kafkas’a saldırıyı başladı. Ama Kızıl ordusu, Alman ordularını bozguna uğratabildi. Stalingrad savaşları, İkinci Dünya Savaşının en önemli vakalarından biri oldu. 1944. yılda SSCB’nin müttefikleri, uzun zaman içinde beklenen ikinci cephe Avrupa’da açtılar. 1945. yılda Mayıs ayında Sovyet orduları, artık kendi Almanya’da son Alman ordularını bozguna uğratıp müttefik Batı ordularıyla karşılaştılar ve Berlin’i zaptettiler.
SSCB, en ağır darbelere dayanarak tüm dünya için faşizme karşı savaşının semboli oldu. O zamanki sembollerden biri kuşkusuz abluka edilen Leningrad’da yazılan Şostakoviç’in 9. Senfonisi oldu. Onun parçasını dinleyin.

Музыка Шостаковича.

Освободительная война Kurtarıcı savaşı
Освободительная война Sovyet Birliği’nin
Советского Союза Almanya’ya karşı
против Германии kurtarıcı savaşı
Великая Отечественная война Büyük Anayurt Savaşı
лишь ancak
в Советском Союзе Sovyet Birliği’nde
погибать ölmek
погибло öldü
больше 27 миллионов человек 27 milyon insandan fazla
всего (же) tam olarak
фашизм faşizm
смертельная опасность ölüm tehlikesi
фашизм был смертельной Faşizm, tüm dünya için
опасностью для всего мира ölüm tehlikesi oldu.
немец(кий) Alman
военный askeri
преступник suçlu
осуждать mahkum etmek
Нюрнбергский процесс Nürnberg Davası
немецкие военные Alman askeri suçluları,
преступники были осуждены Nürnberg Davasında
на Нюрнбергском процессе mahkum edildiler.

Мехмет: Конечно, эта война оставила очень глубокий след в памяти жителей России.
Айше: Ещё бы! Советские люди вынесли самое страшное её бремя.
Мехмет: И взяли Берлин.
Айше: Поэтому в России об этой войне так много книг, фильмов, песен…
Мехмет: Например, известный писатель Даниил Гранин сам пережил страшную Ленинградскую блокаду.
Айше: Вторая мировая война очень изменила мировоззрение людей.
Мехмет: Историки до сих пор спорят о ней.

оставить bırakmak
глубокий derin
след iz
память hatıra
оставила очень глубокий Rusyalıların hatıralarında
след в памяти жителей России çok derin iz bıraktı
советские люди Sovyet insanları
выносить dayanmak
бремя yük
вынесли самое страшное её бремя onun en korkunç yüküne dayandılar
брать, взять zaptetmek
взяли Берлин Berlin’i zaptettiler
пережить yaşamak
Ленинградская блокада Leningrad ablukası
пережил Ленинградскую блокаду Leningrad ablukası yaşadı
мировоззрение dünya görüşü
очень изменила мировоззрение insanların dünya görüşlerini
людей çok değiştirdi
спорить tartışmak
спорят tartışırlar

SPİKER: Sayın dinleyiciler! Sovyet insanları belki hep başkalardan daha büyük derecede faşizmin kabuslarını hissettiler. Faşistlerin daha önce görülmeyen canavarlıkları, tüm dünyaya ve ilkönce Sovyet insanlarına müthiş dertleri getirdiler. Tabii bundan sonra tüm dünya, başka bir dünya oldu. Bu savaştan geri dönen insanlar, onu hayatların sonlarına kadar hatırlayarak anlatmaya çalıştılar. Özel olarak SSCB’de Büyük Anayurt Savaşı, yeni filimlerin, kitapların, müziklerin meydana çıkmalarının sebebi oldu. Büyük Anayurt Savaşına katılanlardan biri ve sonra ünlü yazar olan Bulat Okucava’nın şarkısını dinleyin.

Песня Б. Окуджавы «Бери шинель, пошли домой».

Айше: Мы должны помнить эту войну.
Мехмет: Да… Это очень серьезный урок. Урок для всех нас.

0

17

17.ders

[yandx]karamanferhat/ccj9parvg2.7737[/yandx]

Merhaba, sayın dinleyiciler! Bugün sizinle fiiller hakkında konuşacağız.

Bilindiği gibi fiil (Rusça «глагол»), nesnelerin eylemlerini işaretlerler. Eski Rus devletinde «глагол» sözü, genel olarak “konuşma”, “dil” anlamına geliyordu. Fiil, «что делать?» (“ne yapmak?”), «что делает?» (“ne yapıyor?”), «что сделал?» (“ne yaptı?”) vb sorularına cevap verir.

İsim-fiil (инфинитив), «что делать?» ve «что cделать?» sorularına cevap verir.

«-ся» («-сь») son ekleriyle biten fiiller, dönüşlü fiillerdir (возвратные глаголы). Örnekler: умываться (yıkanmak), одеваться (giyinmek), встречаться (görüşmek).

Fiil «что делать?» veya «что cделать?» sorularına cevap verirse, bu isim-fiil ve «-ться» son ekiyle yazılır. Fiil «что делает?», «что cделает?» vb sorularına cevap verirse, bu fiilin üçüncü şahsı ve «-тся» son ekiyle yazılır.

Dönüşlü fiillerin anlamları:

1) dönüşlü anlam: giyinmek (yani kendini giyinmek)
2) işteş anlam: kucaklaşmak (yani birbirini kucaklamak)
3) daimi niteliğin anlamı: собака кусается (köpek ısırıcıdır)
4) edilgen anlam: ev kuruluyor

Görüyorsunuz ki Rus dilindeki dönüşlü fiiller, Türk dilindeki dönüşlü fiillere her zaman değil uyarlar.

Rus dilinde fiillerin üç kipi var: bildirme kipi (изъявительное наклонение), emir kipi (повелительное наклонение) ve şart kipi (условное наклонение). Okuyun:

bildirme kipi Я пришёл в 10 часов. – Saat 10’da geldim.

emir kipi Приходи в 10 часов. — Saat 10’da gel.

şart kipi Если бы он пришёл в 10 часов! — Saat 10’da gelseydi! (geçmiş zaman)

Rus dilinde fiillerin ana üç zamanı var: şimdiki zaman, geçmiş zaman ve gelecek zaman. Rus dilindeki zamanlar, Türk dilindeki zamanlara her zaman değil uyarlar. “Yapmak” («делать») fiilinin farklı zamanlarını okuyun:

şimdiki zaman

(я) делаю (ben) yapıyorum
(ты) делаешь (sen) yapıyorsun
(он, она, оно) делает (o) yapıyor
(мы) делаем (biz) yapıyoruz
geçmiş zaman
(вы) делаете (siz) yapıyorsunuz
(они) делают (onlar) yapıyorlar

(я) сделал (ben) yaptım
(ты) сделал (sen) yaptın
(он) сделал (o) yaptı (они)
(она) сделала
(оно) сделало
(мы) сделали (biz) yaptık
(вы) сделали (siz) yaptınız
сделали (onlar) yaptılar

gelecek zaman

(я) сделаю (ben) yapacağım
(ты) сделаешь (sen) yapacaksın
(он, она, оно) сделает (o) yapacak
(мы) сделаем (biz) yapa
(вы) сделаете (siz) yapacaksınızcağız
(они) сделают (onlar) yapacaklar

Geçmiş zaman, mutaden isim-fiilin gövdesinden –л ekiyle oluşturulur: работать (çalışmak) – работал (çalışıyordu), играть (oynamak) – играл (oynuyordu).

«-чь» son ekiyle biten fiillerin geçmiş zamanının oluşturulmasında ч harfı, г veya к harflarıyla almaşır: стеречь (korumak) – стерёг (koruyordu), печь (pişirmek) – пёк (pişiriyordu).

Çoğulda tüm fiillerin «-и» son eki var: читали (okuyorlardı), играли (oynuyorlardı), работали (çalışıyorlardı).

Şimdiki zaman, şahsi eklerle oluşturulur. Okuyun: ехать (gelmek) – еду (geliyorum), едешь (geliyorsun), едет (geliyor), едем (geliyoruz), едете (geliyorsunuz), едут (geliyorlar); гулять (gezmek) – гуляю (geziyorum), гуляешь (geziyorsun), гуляет (geziyor), гуляем (geziyoruz), гуляете (geziyorsunuz), гуляют (geziyorlar).

Gelecek zaman, hem basit, hem de bileşik olur. Basit gelecek zaman, de şahsi eklerle oluşturulur. Okuyun: читать (okumak) – прочитаю (okuyacağım), прочитаешь (okuyacaksın), прочитает (okuyacak), прочитаем (okuyacağız), прочитаете (okuyacaksınız), прочитают (okuyacaklar).

Bileşik gelecek zaman, basit gelecek zamanda bulunan «быть» (olmak) fiilinden ve isim-fiilden ibarettir.

Okuyun: читать (okumak) – буду читать (okuyacağım), будешь читать (okuyacaksın), будет читать (okuyacak), будем читать (okuyacağız), будете читать (okuyacaksınız), будут читать (okuyacaklar).

NB! Rus konuşma dilinde bir zaman yerine sıkça başka bir zaman kullanılır. Bunun amacı, olaylar hakkında daha canlı bir şekilde anlatmaktır. Örnek olarak, şimdiki ve gelecek zaman geçmiş zaman olarak kullanılabilir: Идём мы как-то по улице… — Bir zaman sokakta geldik…

Şimdiki zaman ise, gelecek zaman olarak kullanılabilir: Завтра уходим в лес. – Yarın ormana gideceğiz.

http://s4.uploads.ru/G7KMH.jpg

http://s4.uploads.ru/B7k30.jpg

0

18

18.ders
[yandx]karamanferhat/cli4783p7d.3701[/yandx]

Merhaba, sayın dinleyiciler! Bugün sizinle fiiller hakkında konuşmamızı devam edeceğiz. Daha önce görebildiniz ki Rus dilindeki zamanlar, Türk dilindeki zamanlara her zaman değil uyarlar. Şimdi du konuda daha ayrıntılı olarak konuşacağız.

Rus dilinde fiillerin iki görünüşü var: fiilin bitmiş görünüşü (совершенный вид глагола) ve fiilin bitmemiş görünüşü (несовершенный вид глагола). Bitmiş görünüşünde fiiler, «что сделал?» (“ne yaptı?”), «что сделает?» (“ne yapacak?”) vb sorulara cevap verirler. Bitmemiş görünüşünde fiiler, «что делал?» (“ne yapıyordu?”), «что делает?» (“ne yapıyor?”) vb sorulara cevap verirler.

Farklı görünüşlerde bulunan Rus dilindeki fiillerin farklı zamanları, Türk dilindeki da farklı zamanlara uyarabilirler. Okuyun:

Он читает книгу. – Kitabı okuyor. (şimdi veya bir zaman içinde)
Он читает книги. — Kitapları okur. (daima)

Он прочитал книгу. – Kitabı okudu.
Он читал книгу. – Kitabı okuyordu.

Он прочитает книгу. – Kitabı okuyacak.
Он будет читать книгу. – Kitabı okuyacak.

Fiillerin soru biçimleri, «ли» ilgeciyle ve «а» bağlacıyla oluşturulurlar:
А он будет читать книгу? Будет ли он читать книгу? – Kitabı okuyacak mı?

Soru cümleleri da ancak ton vurgusu ile oluşturulurabilirler:
Он читал книгу?

Fiillerin olumsuz biçimleri, «не» ilgeciyle oluşturulurlar:
Он не будет читать книгу. – Kitabı okumıyacak.

Sorulara olumsuz cevapların verilmelerinde mutaden tüm cümle değil, fiilin olumsuz biçimi kullanılır:
Будет ли он читать книгу? – Kitabı okuyacak mı?
Нет, не будет. – Hayır, okumıyacak.
Читал ли он книгу? – Kitabı okuyor muydu?
Нет, не читал. – Hayır, okumuyordu.
Kısa cevaplarda ise ancak «нет» (hayır) olumsuz sözü kullanılır:
Будет ли он читать книгу? – Нет.

Emir kipi, emri, ricayı, tavsiyeyi ifade eder. Okuyun:

Приходи. — Gel. Приходите. — Gelin.
Пусть приходит (придёт). — Gelsin. Пусть приходят (придут). — Gelsinler.

Не приходи. — Gelme. Не приходите. — Gelmeyin.
Пусть не приходит (придёт). — Gelmesin. Пусть не приходят (придут). — Gelmesinler.

Ricanın ifade edilince «пожалуйста» («lütfen») sözü kullanılabilir:

Пожалуйста, принесите чай. – Lütfen, çay getirin.

Sert emirin ifade edilmesi için isim-fiil kullanılır:

Стой! Стоять! – Dur!

Şart kipi, «бы» ilgeciyle ve «если» («eğer») sözüyle oluşturulur.

Şart kipi,

1) bir koşullarda yapılabilen bir eylemi işaretler. Okuyun:

Если мы пойдём гулять, то опоздаем на поезд. – (Eğer) gezi yapacaksak trene geç kalacağız.

Если бы мы пошли гулять, то опоздали бы на поезд. — (Eğer) gezi yapsaydık trene geç kaldık.

Если вы больны, то оставайтесь дома. — Hastaysanız evde kalın.

Если он придёт, дай ему денег. – Gelse ona para ver.

Şart kipi de,

2) bir isteği ifade eder. Okuyun:

Ах, если бы он пришёл в 10 часов! — Saat 10’da gelse! (eylem yer alabilir)

Ах, если бы он пришёл в 10 часов! — Saat 10’da gelseydi! (eylem mümkün oldu ama yer almadı)

Görüyorsunuz ki bu olayda Rus dilindeki fiillerin farklı zamanları, da Türk dilindeki farklı zamanlara uyarabilirler.

0

19

19.ders

[yandx]karaman-olga-karaman/8ieuo1u6lb.7637[/yandx]

Айше: Здравствуй, Мехмет!
Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: 6 июня в России был большой праздник. 6 июня – день рожденья Пушкина. Помнишь?
Мехмет: Конечно!
Айше: Пушкин создал современный русский литературный язык.
Мехмет: Если мы хотим знать русский язык, мы обязательно должны знать произведения Пушкина.
Айше: Он не только поэт, но и прозаик, и драматург, и переводчик…
Мехмет: Один из мощных источников его творчества — французская поэзия.
Айше: Другой – русский фольклор.
Мехмет: Кстати, у Пушкина есть стихи о Турции!
Айше: Как интересно!
Айше: А его знаменитая поэма «Евгений Онегин» уже переведена на турецкий язык.

современный çağdaş
литературный edebi
создал современный русский çağdaş Rus edebi
литературный язык dilini yarattı
Если мы хотим знать русский язык, Rus dilini bilmek istiyorsak,
мы обязательно должны знать Puşkin’in eserlerini mutlaka
произведения Пушкина. bilmeliyiz.
прозаик nesirci
драматург dramatürjist
переводчик tercüman
мощный güçlü
источник kaynak
творчество eserler
французская поэзия Fransız şiirleri
русский фольклор Rus folkloru
поэма «Евгений Онегин» “Yevgeniy Onegin” uzun şiiri
переводить tercüme etmek
переведена на турецкий язык Türkçe’ye tercüme edildi


SPİKER:
Merhaba, sayın dinleyiciler! Bugün sizinle ünlü Rus şairi Aleksandr Sergeyeviç Puşkin
hakkında konuşacağız. Aleksandr Sergeyeviç Puşkin, 6 haziran 1799 tarihinde soylu ailede Moskova’da doğmuş. Dil zevki, ona küçük yaştan aşılıyordu. Ailenin tanıdıklarından biri, ünlü yazar ve tarihçi Karamzin oldu. Ev eğitimi sayesinde Aleksandr, Fransız dilini mükemmel biliyordu. Büyükannesi sayesinde Aleksandr da Rus dilini, bu sayıda Rus folk dilini, ve Rus tarihini bilebildi. 1811. yılda Puşkin, yeni itibarlı öğretim kurumu olan Çar Köyü lisesinin (Царскосельский лицей) öğrencisi oldu. 1812. yılda yer alan Vatansever Savaşı, onda en yüksek derecede güçlü izlenim bıraktı. Gençliğinde Puşkin ilkönce Fransız hafif şiirleri, Rus şairleri Batüşkov, Jukovskiy ve Derjavin’in şiirleri ile kendi şiirlerinin yönlerini tayin ediyordu. Lisenin bitirildiği zaman Puşkin, Rus edebiyatının umudu sayılıyordu. 1820. yılda “Ruslan ve Lüdmila” masal destanının yayımlanması ile Puşkin’in sert şiirleri, Rus İmparatoru’nun öfkesinin sebebi oldu. O zaman Peterburg’da görevini yapan Puşkin, Rusya’nın güneyine gönderildi. Kişinöv şehrinde şair, o zamanki soylular sınıfı ve kendi şairin ruhsal ve entelektüel gelişimi hakkında “Yevgeniy Onegin” şiirsel romanını yazmaya başladı. Ama hükümet ile anlaşmazlıklardan dolayı Puşkin, bu sefer babasının Mihaylovskoye köyüne sürgüne gönderildi. “Yevgeniy Onegin” romanının bir parçasını dinleyin:

Фрагмент из «Евгения Онегина».
http://s4.uploads.ru/ezpEV.jpg

Мехмет: А ты когда-нибудь была в Михайловском?
Айше: Нет!
Мехмет: Тогда давай поедем. Увидишь все своими глазами.
Айше: Сейчас там музей, верно?
Мехмет: Музей-заповедник. А в 1824 году Пушкин находился там в ссылке.
Айше: А что стало причиной ссылки?
Мехмет: Разногласия с правительством. Однако в Михайловском Пушкин не только отбывал наказание, но и много работал. Именно там он написал цикл «Подражания Корану».
Айше: Кроме того, в это время он сочувствовал декабристам.
Мехмет: Некоторые его стихи посвящены им. Еще хорошо бы съездить в Болдино.
Айше: Это тоже музей, верно?
Мехмет: Да. Там Пушкин тоже много работал.
Айше: А что он там написал?
Мехмет: Например, «Повести Белкина», «Маленькие трагедии»…

Михайловское Mihaylovskoye köyü
А ты когда-нибудь была Sen, Mihaylovskoye köyüne
в Михайловском? bir zaman geldin mi?
давай поедем gelelim
глаз göz
увидишь все своими глазами her şey kendi gözüyle göreceksin
ссылка sürgün
находился там в ссылке orada sürgünde bulunuyordu
правительство hükümet
разногласия anlaşmazlıklar
разногласия с правительством hükümet ile anlaşmazlıklar
наказание ceza
отбывал наказание cezasını dolduruyordu
цикл «Подражания Корану» “Kuran’a öykünmeler” şiir serisi
декабрист dekabrist
сочувствовать görüşleri paylaşmak
сочувствовал декабристам dekabristlerin (bazı)
görüşlerini paylaşıyordu
посвящены им onlara adandılar
еще da, bundan başka
Болдино Boldino köyü
хорошо бы съездить в Болдино Boldino köyüne gelmemiz iyi olurdu.
«Повести Белкина» “Belkin’in hikayeleri”
«Маленькие трагедии» “Küçük trajediler”


SPİKER:
Sayın dinleyiciler! 1825. yıl 14 Aralık tarihinde Sankt-Peterburg’da soylu devrimciler, hükümeti devirip reformları yapmak amacıyla silahlı isyan ettiler. Aralık («декабрь») ayında isyan eden devrimcilerin (Rusça «декабристы») bazı görüşlerini paylaşan Puşkin, isyan bastırıldıktan sonra çara çağırıldı. Tahta çıkan 1. Nikolay, şairin özel sansörü oldu.
1830. yılda evlenmesi ile ilgili olarak gezi yapan Puşkin, kolera yüzünden babasının Boldino köyünde tüm sonbahar içinde kalmaya zorunda kaldı. Boldino sonbaharı («Болдинская осень») zamanında Puşkin, eserlerinin büyük parçasını yazdı. Bunlar arasında, Rus gerçekçi edebiyatının geliştirilmesini önleyen “Belkin’in hikayeleri”, felsefi “Küçük trajediler” ve tabii çok şiir var.

Айше: А ты читал трагедию «Борис Годунов»?
Мехмет: Да. В этом произведении Пушкин объединил исторический материал с драматургическими принципами Шекспира.
Айше: А как погиб Пушкин?
Мехмет: Пушкин погиб на дуэли.
Айше: Что стало причиной дуэли?
Мехмет: Непристойное поведение француза Дантеса.
Айше: Разве дуэли нельзя было избежать?
Мехмет: Дантес был лишь одним из врагов Пушкина. Для Пушкина дуэль была делом чести.

трагедия «Борис Годунов» “Boris Godunov” trajedisi
объединил birleştirdi
исторический материал tarihsel malzeme
драматургические принципы Şekspir’in dramatürjik
Шекспира prensipleri
(по)гибнуть ölmek
дуэль düello
погиб на дуэли düelloda öldü
француз Fransız
непристойный uygunsuz
поведение davranış(lar)
разве acaba
нельзя imkansız
избежать, избегать kaçmak
Разве дуэли нельзя было избежать? Düello, kaçınılmaz mı oldu?
враг düşman
дело чести şeref işi

SPİKER: Sayın dinleyiciler! “Boris Godunov” trajedisinde, “Yüzbaşının kızı” («Капитанская дочка»), “Pugaçov isyanının tarihi” («История пугачевского бунта») vb eserlerinde Puşkin, ancak onun zamanı için değil, tüm Rus tarihi için önemli problemleri belirleyebildi. Geliştirilen türlerin ve uslüplerin çokçeşitliliği, şiirlerin hafifliği ve zarifliği, eserlerinde varolan aydınlatılan hümanism, kendi Puşkin’in ve şiirsel düşüncesinin üniverselliği, Puşkin’e Rus edebiyatını dünya edebiyatının düzeyine yükseltmek için imkan verdiler. Puşkin’in karısı Natalya Gonçarova’ya açık olarak kur yapan ve Peterburg’da ahlaksız davranışla bilinen Jorj Dantes ile düello zamanında Puşkin, öldürücü yara aldı. Puşkin’in ölümü hakkında haberler, Peterburg’da büyük çalkantının sebebi oldu.

0



Рейтинг форумов | Создать форум бесплатно